{"id":7922,"date":"2021-04-03T09:26:27","date_gmt":"2021-04-03T02:26:27","guid":{"rendered":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/?p=7922"},"modified":"2021-04-03T09:35:56","modified_gmt":"2021-04-03T02:35:56","slug":"duoc-lieu-kon-tum-ngu-vi-tu","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/duoc-lieu-kon-tum-ngu-vi-tu\/","title":{"rendered":"D\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u Kon Tum: Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed"},"content":{"rendered":"
Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed – S\u1ee9c kh\u1ecfe & \u0110\u1eddi s\u1ed1ng<\/p><\/blockquote>\nT\u00ean ti\u1ebfng Vi\u1ec7t:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, S\u01a1n hoa ti\u00eau<\/p>\nT\u00ean khoa h\u1ecdc:<\/strong>\u00a0Schisandra chinensis<\/em>\u00a0(Turcz) Baill.<\/p>\nH\u1ecd:<\/strong>\u00a0Schisandraceae (Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed)<\/p>\nC\u00f4ng d\u1ee5ng:<\/strong>\u00a0C\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>1.\u00a0 M\u00f4 t\u1ea3<\/strong><\/span><\/h2>\n\nD\u00e2y leo to, d\u00e0i 5 \u2013 7m, c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1n. Th\u00e2n c\u00e0nh m\u00e0u x\u00e1m n\u00e2u, c\u00f3 n\u1ed1t s\u1ea9n, c\u00e0nh non h\u01a1i c\u00f3 c\u1ea1nh.<\/li>\nL\u00e1 m\u1ecdc so le, h\u00ecnh tr\u1ee9ng, d\u00e0i 5 \u2013 11cm, r\u1ed9ng 3 \u2013 7cm, g\u1ed1c thu\u00f4n h\u1eb9p, \u0111\u1ea7u c\u00f3 m\u0169i nh\u1ecdn, m\u00e9p kh\u00eda r\u0103ng nh\u1ecf, m\u1eb7t tr\u00ean nh\u1eb5n m\u00e0u l\u1ee5c s\u1eabm, m\u1eb7t d\u01b0\u1edbi c\u00f3 l\u00f4ng ng\u1eafn\u00a0\u1edf\u00a0g\u00e2n nh\u1eefng l\u00e1 non; cu\u1ed1ng l\u00e1 d\u00e0i 1,5 \u2013 3cm.<\/li>\nHoa \u0111\u01a1n t\u00ednh, kh\u00e1c g\u1ed1c: tr\u00e0ng c\u00f3 6 \u2013 9 c\u00e1nh, m\u00e0u v\u00e0ng tr\u1eafng, c\u00f3 m\u00f9i th\u01a1m; nh\u1ecb 5.<\/li>\nQu\u1ea3 m\u1ecdng, h\u00ecnh c\u1ea7u, d\u01b0\u1eddng k\u00ednh 5 \u2013 7mm, khi ch\u00edn m\u00e0u \u0111\u1ecf s\u1eabm; h\u1ea1t 1 \u2013 2.<\/li>\nM\u00f9a hoa: th\u00e1ng 5-7; m\u00f9a qu\u1ea3: th\u00e1ng 8-9.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>2.\u00a0 Ph\u00e2n b\u1ed1, s\u00ednh th\u00e1i<\/strong><\/span><\/h2>\n\u1ede Vi\u1ec7t Nam, c\u00f3 4 lo\u00e0i, trong \u0111\u00f3 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Schisandra Michx (S. coccinea Michx; S. chinensis Baill.) v\u00e0 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Kadsura Juss. (K. longipedunculata Finet. et Gagnep.). Qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e1c lo\u00e0i n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng l\u00e0m thu\u1ed1c v\u1edbi t\u00ean g\u1ecdi chung l\u00e0 \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed\u201d hay \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed nam\u201d. Ri\u00eang lo\u00e0i ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (S. chinensis Baill.) \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c ph\u00e1t hi\u1ec7n \u1edf m\u1ed9t s\u1ed1 v\u00f9ng n\u00fai cao gi\u00e1p bi\u00ean gi\u1edbi Trung Qu\u1ed1c, nh\u01b0 L\u00e0o Cai (Sa Pa, B\u00e1t X\u00e1t); Lai Ch\u00e2u (Phong Th\u1ed5, S\u00ecn H\u1ed3). Lo\u00e0i n\u00e0y c\u00f2n g\u1eb7p nhi\u1ec1u \u1edf Trung Qu\u1ed1c.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed thu\u1ed9c lo\u1ea1i d\u00e2y leo s\u1ed1ng nhi\u1ec1u n\u0103m, th\u01b0\u1eddng xanh, \u01b0a s\u00e1ng ho\u1eb7c c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1i ch\u1ecbu b\u00f3ng, \u01b0a s\u1ed1ng \u1edf v\u00f9ng c\u00f3 kh\u00ed h\u1eadu \u1ea9m m\u00e1t n\u00fai cao t\u1eeb 1300 \u0111\u1ebfn 1600m. C\u00e2y th\u01b0\u1eddng m\u1ecdc tr\u00f9m l\u00ean c\u00e1c c\u00e2y b\u1ee5i ho\u1eb7c c\u00e2y g\u1ed7 nh\u1ecf \u1edf ven r\u1eebng \u1ea9m, b\u1edd n\u01b0\u01a1ng r\u1eaby ho\u1eb7c m\u1ecdc l\u1eabn v\u00e0o c\u00e1c ki\u1ec3u r\u1eebng non \u0111ang t\u00e1i sinh. C\u00e2y m\u1ecdc \u1edf v\u00f9ng X\u00e0 X\u00e9n (x\u00e3 Sa Pa, huy\u1ec7n Sa Pa, t\u1ec9nh L\u00e0o Cai<\/a>) th\u1ea5y ra hoa qu\u1ea3 nhi\u1ec1u h\u00e0ng n\u0103m; \u0111\u1ebfn cu\u1ed1i m\u00f9a thu qu\u1ea3 ch\u00edn; r\u1ee5ng xung quanh g\u1ed1c c\u00e2y m\u1eb9. Qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u00edn c\u00f2n \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t s\u1ed1 lo\u00e0i chim, s\u00f3c \u0103n v\u00e0 ph\u00e1t t\u00e1n h\u1ea1t gi\u1ed1ng \u0111i kh\u1eafp n\u01a1i.<\/p>\n<\/span>3.\u00a0 B\u1ed9 ph\u1eadn d\u00f9ng<\/strong><\/span><\/h2>\nQu\u1ea3.<\/p>\n<\/span>4.\u00a0 Th\u00e0nh ph\u1ea7n ho\u00e1 h\u1ecdc ch\u00ednh:<\/strong><\/span><\/h2>\nTinh d\u1ea7u, acid h\u1eefu c\u01a1, vitamin C, \u0111\u01b0\u1eddng, ch\u1ea5t b\u00e9o.<\/p>\nQu\u1ea3 Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/figcaption><\/figure>\n<\/span>5.\u00a0 T\u00e1c d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c l\u00fd<\/strong><\/span><\/h2>\nCao t\u1eeb qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng tr\u1ee3 tim, \u0111i\u1ec1u h\u00f2a tu\u1ea7n ho\u00e0n m\u00e1u, k\u00edch th\u00edch h\u00f4 h\u1ea5p, gi\u00e3n m\u1ea1ch ngo\u1ea1i bi\u00ean, t\u0103ng t\u00ednh k\u00edch th\u00edch ph\u1ea3n x\u1ea1, v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ph\u1ea3n x\u1ea1 c\u00f3 \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n v\u1edbi li\u1ec1u th\u1ea5p.<\/p>\n\nN\u01b0\u1edbc s\u1eafc h\u1ea1t l\u00e0m h\u1ea1 \u0111\u01b0\u1eddng m\u00e1u tr\u00ean \u0111\u1ed9ng v\u1eadt g\u00e2y \u0111\u00e1i th\u00e1o \u0111\u01b0\u1eddng th\u1ef1c nghi\u1ec7m, gi\u1ea3m clorid m\u00e1u v\u00e0 \u0111\u1ed9 ki\u1ec1m d\u1ef1 tr\u1eef. Trong m\u00f4, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng \u00edt l\u01b0\u1ee3ng glycogen, trong khi l\u00e0m gi\u1ea3m l\u01b0\u1ee3ng glycogen trong gan; l\u01b0\u1ee3ng acid lactic gi\u1ea3m trong m\u00f4 v\u00e0 t\u0103ng trong gan.<\/li>\nNghi\u00ean c\u1ee9u tr\u00ean t\u1eed cung c\u00f4 l\u1eadp v\u00e0 tr\u00ean t\u1eed cung in vivo c\u1ee7a \u0111\u1ed9ng v\u1eadt cho th\u1ea5y cao t\u1eeb h\u1ea1t c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng m\u1ea1nh nh\u1ea5t, l\u00e0m t\u0103ng co b\u00f3p nh\u1ecbp nh\u00e0ng c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 h\u1ea7u nh\u01b0 kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u01a1ng l\u1ef1c c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 huy\u1ebft \u00e1p.<\/li>\n<\/ul>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 \u0111\u1ed9c t\u00ednh kh\u00f4ng \u0111\u00e1ng k\u1ec3. Th\u1eed nghi\u1ec7m l\u00e2m s\u00e0ng cho th\u1ea5y ch\u1ebf ph\u1ea9m t\u1eeb h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 hi\u1ec7u qu\u1ea3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb tr\u1ea7m c\u1ea3m \u1edf b\u1ec7nh nh\u00e2n t\u00e2m th\u1ea7n v\u00e0 suy nh\u01b0\u1ee3c, tr\u1ecb l\u1ef5, l\u00e0m t\u0103ng th\u1ecb l\u1ef1c ban \u0111\u00eam, l\u00e0m h\u1ea1 huy\u1ebft \u00e1p do t\u00e1c d\u1ee5ng d\u00e3n m\u1ea1ch v\u00e0 c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ed5. Thu\u1ed1c kh\u00f4ng g\u00e2y t\u00e1c d\u1ee5ng ngo\u00e0i \u00fd mu\u1ed1n.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ea3o v\u1ec7 ch\u1ed1ng \u0111\u1ed9c h\u1ea1i gan trong nh\u1eefng th\u1eed nghi\u1ec7m g\u00e2y \u0111\u1ed9c h\u1ea1i t\u1ebf b\u00e0o in vitro v\u1edbi carbon tetraclorid v\u00e0 D. galactosamin.<\/p>\n\nTrong th\u1eed nghi\u00eam tr\u00ean ba m\u00f4 h\u00ecnh th\u01b0\u01a1ng t\u1ed5n gan do mi\u1ec5n d\u1ecbch \u1edf chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng, gomisin A, m\u1ed9t lignan ph\u00e2n l\u1eadp t\u1eeb qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 c\u00e1c transaminase AST v\u00e0 ALT v\u00e0 c\u00f3 xu h\u01b0\u1edbng \u1ee9c ch\u1ebf c\u00e1c bi\u1ebfn \u0111\u1ed5i m\u00f4 b\u1ec7nh l\u00fd c\u1ee7a gan.<\/li>\nGomisin A c\u0169ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 gi\u1ea3i ph\u00f3ng transaminase g\u00e2y b\u1edfi acid deoxycholic t\u1eeb t\u1ebf b\u00e0o gan chu\u1ed9t c\u1ed1ng tr\u1eafng nu\u00f4i c\u1ea5y in vitro; nh\u01b0ng kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn s\u1ef1 t\u1ea1o nh\u1eefng t\u1ebf b\u00e0o g\u00e2v m\u1ea3ng tan m\u00e1u \u1ecf l\u00e1ch chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng mi\u1ec5n d\u1ecbch, v\u00e0 \u0111\u1ebfn ho\u1ea1t t\u00ednh tan m\u00e1u c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3 chu\u1ed9t lang trong ph\u1ea3n \u1ee9ng tan m\u00e1u mi\u1ec5n d\u1ecbch. K\u1ebft qu\u1ea3 th\u00ed nghi\u1ec7m ch\u1ee9ng minh gomisin A b\u1ea3o v\u1ec7 m\u00e0ng t\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a t\u1ebf b\u00e0o gan v\u00e0 kh\u00f4ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u1ea1o kh\u00e1ng th\u1ec3 v\u00e0 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3.<\/li>\n<\/ul>\nQu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u1ee9a c\u00e1c lignan c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng l\u00e0m gi\u1ea3m t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan trong c\u00e1c tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p vi\u00eam gan virus m\u1ea1n t\u00ednh. Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1ng khu\u1ea9n, b\u1ea3o v\u1ec7 gan, c\u01b0\u1eddng tim v\u00e0 an th\u1ea7n.<\/p>\n\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh c\u00f3 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 transaminase huy\u1ebft thanh cao, t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan, m\u1ec7t nh\u1ecdc, \u0111\u1ed5 m\u1ed3 h\u00f4i \u0111\u00eam, m\u1ea5t ng\u1ee7, stress m\u1ea1nh, hay qu\u00ean, h\u1ed3i h\u1ed9p v\u00e0 ti\u00eau ch\u1ea3y m\u1ea1n t\u00ednh.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng h\u1ed3i ph\u1ee5c ch\u1ee9c n\u0103ng gan v\u00e0 l\u00e0m gi\u1ea3m ALT huy\u1ebft thanh nhanh trong vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh, v\u00e0 c\u00f2n k\u00edch th\u00edch cytochrom P450 l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c trong c\u01a1 th\u1ec3.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng t\u1ed5ng h\u1ee3p protein trong gan v\u00e0 l\u00e0m t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 gan, c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 n\u00e0y l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ch\u1ee9c n\u0103ng gan.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>6. T\u00ednh v\u1ecb, c\u00f4ng n\u0103ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 v\u1ecb chua ch\u00e1t, t\u00ednh \u1ea5m, v\u00e0o hai kinh ph\u1ebf, th\u1eadn, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>7. C\u00f4ng d\u1ee5ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng tri ph\u1ebf h\u01b0, ho t\u1ee9c ng\u1ef1c, suy\u1ec5n, mi\u1ec7ng.kh\u00f4 kh\u00e1t n\u01b0\u1edbc, m\u1ecfi m\u1ec7t, th\u1eadn h\u01b0, li\u1ec7t d\u01b0\u01a1ng, di tinh, m\u1ed3 h\u00f4i tr\u1ed9m, t\u1ea3 l\u1ef5 l\u00e2u ng\u00e0y, \u0111\u00e1i d\u1ea7m. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng 2 \u2013 4g, ng\u00e0y 3 l\u1ea7n d\u1ea1ng thu\u1ed1c s\u1eafc ho\u1eb7c b\u1ed9t. Th\u01b0\u1eddng ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1c.<\/p>\nTrong y h\u1ecdc c\u1ed5 truy\u1ec1n Trung Qu\u1ed1c, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 h\u1ed3i ph\u1ee5c s\u1ee9c kh\u1ecfe, l\u00e0m thu\u1ed1c b\u1ed5, thu\u1ed1c l\u00e0m s\u0103n, tr\u1ecb l\u1ef5, b\u1ec7nh l\u1eadu, c\u1ea3m l\u1ea1nh, say s\u00f3ng, vi\u00eam ph\u1ebf qu\u1ea3n, hen ph\u1ebf qu\u1ea3n, ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u kh\u00e1c. Ng\u00e0y u\u1ed1ng 5 \u2013 15g qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea1ng thu\u1ed1c h\u00e3m v\u00f3i n\u01b0\u1edbc n\u00f3ng, thu\u1ed1c s\u1eafc, b\u1ed9t v\u00e0 r\u01b0\u1ee3u thu\u1ed1c.<\/p>\nKi\u00eang k\u1ef5:<\/strong><\/p>\n\nKh\u00f4ng d\u00f9ng cho ng\u01b0\u1eddi \u0111ang c\u1ea3m s\u1ed1t cao, \u0111ang l\u00ean s\u1ecfi ho\u1eb7c s\u1ed1t ph\u00e1t ban.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>8\u00a0\u00a0 B\u00e0i thu\u1ed1c c\u00f3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/strong><\/span><\/h2>\n\nCh\u1eefa t\u1ef3 th\u1eadn d\u01b0\u01a1ng h\u01b0 \u0111i t\u1ea3:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; ph\u00e1 c\u1ed1 ch\u1ec9 12g; nh\u1ee5c \u0111\u1eadu kh\u1ea5u, ng\u00f4 th\u00f9 du, m\u1ed7i v\u1ecb 4g. C\u00e1c v\u1ecb t\u00e1n nh\u1ecf, luy\u1ec7n vi\u00ean v\u00f3i \u0111\u1ea1i t\u00e1o v\u00e0 sinh kh\u01b0\u01a1ng. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng lOg, ng\u00e0y m\u1ed9t l\u1ea7n h\u00f2a v\u1edbi \u00edt n\u01b0\u1edbc mu\u1ed1i l\u00e0m thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do ph\u1ebf kh\u00ed h\u01b0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed lOg; th\u1ee5c \u0111\u1ecba, t\u1eed uy\u1ec3n, tang b\u1ea1ch b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m, ho\u00e0ng k\u1ef3, m\u1ed7i v\u1ecb 10g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do m\u1ea5t m\u00e1u, thi\u1ebfu m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16g; huy\u1ec1n s\u00e2m, \u0111\u1ecba ho\u00e0ng, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; thi\u00ean m\u00f4n, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; \u0111an s\u00e2m, ph\u1ee5c linh, vi\u1ec5n ch\u00ed, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, b\u00e1 t\u1eed nh\u00e2n, toan t\u00e1o nh\u00e2n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; c\u00e1t c\u00e1nh 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen suy\u1ec5n \u1edf ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; m\u1ea1ch m\u00f4n 16g; sa s\u00e2m b\u1eafc, ng\u01b0u t\u1ea5t, m\u1ed7i v\u1ecb 12g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen ph\u1ebf qu\u1ea3n:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; t\u1ebf t\u00e2n, t\u1eed uy\u1ec3n, kho\u1ea3n \u0111\u00f4ng hoa, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; ma ho\u00e0ng10g; b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf 8g; x\u1ea1 can 6g; g\u1eebng s\u1ed1ng 4g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 nh\u1ed3i m\u00e1u c\u01a1 tim (k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi c\u1ea5p c\u1ee9u c\u1ee7a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, nh\u00e2n s\u00e2m, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; cam th\u1ea3o 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng.<\/li>\nCh\u1eefa suy tim:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 12g; \u0111an s\u00e2m, long c\u1ed1t, m\u1ed7i v\u1ecb 16g; ho\u00e0ng k\u1ef3, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ea1ch m\u00f4n, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, tr\u1ea1ch t\u1ea3, m\u00e3 \u0111\u1ea9, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, h\u1ed5ng hoa, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; \u0111\u00e0o nh\u00e2n 6g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa thi\u1ec3u m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 10g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16 g; ph\u1ee5c linh, ho\u00e0ng k\u1ef3, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy. vi\u1ec5n ch\u00ed, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; b\u1ea1ch tru\u1eadt 8g; qu\u1ebf t\u00e2m, cam th\u1ea3o, tr\u1ea7n b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 6g; g\u1eebng 2g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 tai bi\u1ec3n m\u1ea1ch m\u00e1u n\u00e3o (k\u1ebft h\u1ee3p v\u01a1i c\u1ea5p c\u1ee9u c\u00f9a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; m\u1ea1ch m\u00f4n, long c\u1ed1t, m\u1eabu l\u1ec7, m\u00f4i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ed7i v\u1ecb 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa ch\u00f3ng m\u1eb7t, \u00f9 tai, m\u1ea5t ng\u1ee7, hay qu\u00ean:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; toan t\u00e1o nh\u00e2n, ho\u00e0i s\u01a1n, long nh\u00e3n, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa b\u1ebf kinh:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 40g; b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c 120g; cam th\u1ea3o, ho\u00e0ng k\u1ef3, a giao, b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf, ph\u1ee5c linh, d\u01b0\u01a1ng quy, sa s\u00e2m, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, m\u1ed7i v\u1ecb 40g. T\u00e1n nh\u1ecf, ng\u00e0y u\u1ed1ng 12 \u2013 20g.<\/li>\n<\/ol>\nL\u01b0u \u00fd: T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng th\u00f4ng tin tr\u00ean ch\u1ec9 mang t\u00ednh ch\u1ea5t tham kh\u1ea3o, vi\u1ec7c s\u1eed d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u nh\u01b0 thu\u1ed1c u\u1ed1ng c\u1ea7n c\u00f3 s\u1ef1 t\u01b0 v\u1ea5n tr\u1ef1c ti\u1ebfp c\u1ee7a b\u00e1c s\u0129.<\/em><\/span><\/p>\nNgu\u1ed3n: C\u00e2y thu\u1ed1c v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt l\u00e0m thu\u1ed1c \u1edf Vi\u1ec7t Nam<\/strong><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed – S\u1ee9c kh\u1ecfe & \u0110\u1eddi s\u1ed1ng<\/p><\/blockquote>\n
T\u00ean ti\u1ebfng Vi\u1ec7t:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, S\u01a1n hoa ti\u00eau<\/p>\nT\u00ean khoa h\u1ecdc:<\/strong>\u00a0Schisandra chinensis<\/em>\u00a0(Turcz) Baill.<\/p>\nH\u1ecd:<\/strong>\u00a0Schisandraceae (Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed)<\/p>\nC\u00f4ng d\u1ee5ng:<\/strong>\u00a0C\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>1.\u00a0 M\u00f4 t\u1ea3<\/strong><\/span><\/h2>\n\nD\u00e2y leo to, d\u00e0i 5 \u2013 7m, c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1n. Th\u00e2n c\u00e0nh m\u00e0u x\u00e1m n\u00e2u, c\u00f3 n\u1ed1t s\u1ea9n, c\u00e0nh non h\u01a1i c\u00f3 c\u1ea1nh.<\/li>\nL\u00e1 m\u1ecdc so le, h\u00ecnh tr\u1ee9ng, d\u00e0i 5 \u2013 11cm, r\u1ed9ng 3 \u2013 7cm, g\u1ed1c thu\u00f4n h\u1eb9p, \u0111\u1ea7u c\u00f3 m\u0169i nh\u1ecdn, m\u00e9p kh\u00eda r\u0103ng nh\u1ecf, m\u1eb7t tr\u00ean nh\u1eb5n m\u00e0u l\u1ee5c s\u1eabm, m\u1eb7t d\u01b0\u1edbi c\u00f3 l\u00f4ng ng\u1eafn\u00a0\u1edf\u00a0g\u00e2n nh\u1eefng l\u00e1 non; cu\u1ed1ng l\u00e1 d\u00e0i 1,5 \u2013 3cm.<\/li>\nHoa \u0111\u01a1n t\u00ednh, kh\u00e1c g\u1ed1c: tr\u00e0ng c\u00f3 6 \u2013 9 c\u00e1nh, m\u00e0u v\u00e0ng tr\u1eafng, c\u00f3 m\u00f9i th\u01a1m; nh\u1ecb 5.<\/li>\nQu\u1ea3 m\u1ecdng, h\u00ecnh c\u1ea7u, d\u01b0\u1eddng k\u00ednh 5 \u2013 7mm, khi ch\u00edn m\u00e0u \u0111\u1ecf s\u1eabm; h\u1ea1t 1 \u2013 2.<\/li>\nM\u00f9a hoa: th\u00e1ng 5-7; m\u00f9a qu\u1ea3: th\u00e1ng 8-9.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>2.\u00a0 Ph\u00e2n b\u1ed1, s\u00ednh th\u00e1i<\/strong><\/span><\/h2>\n\u1ede Vi\u1ec7t Nam, c\u00f3 4 lo\u00e0i, trong \u0111\u00f3 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Schisandra Michx (S. coccinea Michx; S. chinensis Baill.) v\u00e0 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Kadsura Juss. (K. longipedunculata Finet. et Gagnep.). Qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e1c lo\u00e0i n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng l\u00e0m thu\u1ed1c v\u1edbi t\u00ean g\u1ecdi chung l\u00e0 \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed\u201d hay \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed nam\u201d. Ri\u00eang lo\u00e0i ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (S. chinensis Baill.) \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c ph\u00e1t hi\u1ec7n \u1edf m\u1ed9t s\u1ed1 v\u00f9ng n\u00fai cao gi\u00e1p bi\u00ean gi\u1edbi Trung Qu\u1ed1c, nh\u01b0 L\u00e0o Cai (Sa Pa, B\u00e1t X\u00e1t); Lai Ch\u00e2u (Phong Th\u1ed5, S\u00ecn H\u1ed3). Lo\u00e0i n\u00e0y c\u00f2n g\u1eb7p nhi\u1ec1u \u1edf Trung Qu\u1ed1c.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed thu\u1ed9c lo\u1ea1i d\u00e2y leo s\u1ed1ng nhi\u1ec1u n\u0103m, th\u01b0\u1eddng xanh, \u01b0a s\u00e1ng ho\u1eb7c c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1i ch\u1ecbu b\u00f3ng, \u01b0a s\u1ed1ng \u1edf v\u00f9ng c\u00f3 kh\u00ed h\u1eadu \u1ea9m m\u00e1t n\u00fai cao t\u1eeb 1300 \u0111\u1ebfn 1600m. C\u00e2y th\u01b0\u1eddng m\u1ecdc tr\u00f9m l\u00ean c\u00e1c c\u00e2y b\u1ee5i ho\u1eb7c c\u00e2y g\u1ed7 nh\u1ecf \u1edf ven r\u1eebng \u1ea9m, b\u1edd n\u01b0\u01a1ng r\u1eaby ho\u1eb7c m\u1ecdc l\u1eabn v\u00e0o c\u00e1c ki\u1ec3u r\u1eebng non \u0111ang t\u00e1i sinh. C\u00e2y m\u1ecdc \u1edf v\u00f9ng X\u00e0 X\u00e9n (x\u00e3 Sa Pa, huy\u1ec7n Sa Pa, t\u1ec9nh L\u00e0o Cai<\/a>) th\u1ea5y ra hoa qu\u1ea3 nhi\u1ec1u h\u00e0ng n\u0103m; \u0111\u1ebfn cu\u1ed1i m\u00f9a thu qu\u1ea3 ch\u00edn; r\u1ee5ng xung quanh g\u1ed1c c\u00e2y m\u1eb9. Qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u00edn c\u00f2n \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t s\u1ed1 lo\u00e0i chim, s\u00f3c \u0103n v\u00e0 ph\u00e1t t\u00e1n h\u1ea1t gi\u1ed1ng \u0111i kh\u1eafp n\u01a1i.<\/p>\n<\/span>3.\u00a0 B\u1ed9 ph\u1eadn d\u00f9ng<\/strong><\/span><\/h2>\nQu\u1ea3.<\/p>\n<\/span>4.\u00a0 Th\u00e0nh ph\u1ea7n ho\u00e1 h\u1ecdc ch\u00ednh:<\/strong><\/span><\/h2>\nTinh d\u1ea7u, acid h\u1eefu c\u01a1, vitamin C, \u0111\u01b0\u1eddng, ch\u1ea5t b\u00e9o.<\/p>\nQu\u1ea3 Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/figcaption><\/figure>\n<\/span>5.\u00a0 T\u00e1c d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c l\u00fd<\/strong><\/span><\/h2>\nCao t\u1eeb qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng tr\u1ee3 tim, \u0111i\u1ec1u h\u00f2a tu\u1ea7n ho\u00e0n m\u00e1u, k\u00edch th\u00edch h\u00f4 h\u1ea5p, gi\u00e3n m\u1ea1ch ngo\u1ea1i bi\u00ean, t\u0103ng t\u00ednh k\u00edch th\u00edch ph\u1ea3n x\u1ea1, v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ph\u1ea3n x\u1ea1 c\u00f3 \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n v\u1edbi li\u1ec1u th\u1ea5p.<\/p>\n\nN\u01b0\u1edbc s\u1eafc h\u1ea1t l\u00e0m h\u1ea1 \u0111\u01b0\u1eddng m\u00e1u tr\u00ean \u0111\u1ed9ng v\u1eadt g\u00e2y \u0111\u00e1i th\u00e1o \u0111\u01b0\u1eddng th\u1ef1c nghi\u1ec7m, gi\u1ea3m clorid m\u00e1u v\u00e0 \u0111\u1ed9 ki\u1ec1m d\u1ef1 tr\u1eef. Trong m\u00f4, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng \u00edt l\u01b0\u1ee3ng glycogen, trong khi l\u00e0m gi\u1ea3m l\u01b0\u1ee3ng glycogen trong gan; l\u01b0\u1ee3ng acid lactic gi\u1ea3m trong m\u00f4 v\u00e0 t\u0103ng trong gan.<\/li>\nNghi\u00ean c\u1ee9u tr\u00ean t\u1eed cung c\u00f4 l\u1eadp v\u00e0 tr\u00ean t\u1eed cung in vivo c\u1ee7a \u0111\u1ed9ng v\u1eadt cho th\u1ea5y cao t\u1eeb h\u1ea1t c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng m\u1ea1nh nh\u1ea5t, l\u00e0m t\u0103ng co b\u00f3p nh\u1ecbp nh\u00e0ng c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 h\u1ea7u nh\u01b0 kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u01a1ng l\u1ef1c c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 huy\u1ebft \u00e1p.<\/li>\n<\/ul>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 \u0111\u1ed9c t\u00ednh kh\u00f4ng \u0111\u00e1ng k\u1ec3. Th\u1eed nghi\u1ec7m l\u00e2m s\u00e0ng cho th\u1ea5y ch\u1ebf ph\u1ea9m t\u1eeb h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 hi\u1ec7u qu\u1ea3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb tr\u1ea7m c\u1ea3m \u1edf b\u1ec7nh nh\u00e2n t\u00e2m th\u1ea7n v\u00e0 suy nh\u01b0\u1ee3c, tr\u1ecb l\u1ef5, l\u00e0m t\u0103ng th\u1ecb l\u1ef1c ban \u0111\u00eam, l\u00e0m h\u1ea1 huy\u1ebft \u00e1p do t\u00e1c d\u1ee5ng d\u00e3n m\u1ea1ch v\u00e0 c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ed5. Thu\u1ed1c kh\u00f4ng g\u00e2y t\u00e1c d\u1ee5ng ngo\u00e0i \u00fd mu\u1ed1n.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ea3o v\u1ec7 ch\u1ed1ng \u0111\u1ed9c h\u1ea1i gan trong nh\u1eefng th\u1eed nghi\u1ec7m g\u00e2y \u0111\u1ed9c h\u1ea1i t\u1ebf b\u00e0o in vitro v\u1edbi carbon tetraclorid v\u00e0 D. galactosamin.<\/p>\n\nTrong th\u1eed nghi\u00eam tr\u00ean ba m\u00f4 h\u00ecnh th\u01b0\u01a1ng t\u1ed5n gan do mi\u1ec5n d\u1ecbch \u1edf chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng, gomisin A, m\u1ed9t lignan ph\u00e2n l\u1eadp t\u1eeb qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 c\u00e1c transaminase AST v\u00e0 ALT v\u00e0 c\u00f3 xu h\u01b0\u1edbng \u1ee9c ch\u1ebf c\u00e1c bi\u1ebfn \u0111\u1ed5i m\u00f4 b\u1ec7nh l\u00fd c\u1ee7a gan.<\/li>\nGomisin A c\u0169ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 gi\u1ea3i ph\u00f3ng transaminase g\u00e2y b\u1edfi acid deoxycholic t\u1eeb t\u1ebf b\u00e0o gan chu\u1ed9t c\u1ed1ng tr\u1eafng nu\u00f4i c\u1ea5y in vitro; nh\u01b0ng kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn s\u1ef1 t\u1ea1o nh\u1eefng t\u1ebf b\u00e0o g\u00e2v m\u1ea3ng tan m\u00e1u \u1ecf l\u00e1ch chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng mi\u1ec5n d\u1ecbch, v\u00e0 \u0111\u1ebfn ho\u1ea1t t\u00ednh tan m\u00e1u c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3 chu\u1ed9t lang trong ph\u1ea3n \u1ee9ng tan m\u00e1u mi\u1ec5n d\u1ecbch. K\u1ebft qu\u1ea3 th\u00ed nghi\u1ec7m ch\u1ee9ng minh gomisin A b\u1ea3o v\u1ec7 m\u00e0ng t\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a t\u1ebf b\u00e0o gan v\u00e0 kh\u00f4ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u1ea1o kh\u00e1ng th\u1ec3 v\u00e0 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3.<\/li>\n<\/ul>\nQu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u1ee9a c\u00e1c lignan c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng l\u00e0m gi\u1ea3m t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan trong c\u00e1c tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p vi\u00eam gan virus m\u1ea1n t\u00ednh. Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1ng khu\u1ea9n, b\u1ea3o v\u1ec7 gan, c\u01b0\u1eddng tim v\u00e0 an th\u1ea7n.<\/p>\n\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh c\u00f3 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 transaminase huy\u1ebft thanh cao, t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan, m\u1ec7t nh\u1ecdc, \u0111\u1ed5 m\u1ed3 h\u00f4i \u0111\u00eam, m\u1ea5t ng\u1ee7, stress m\u1ea1nh, hay qu\u00ean, h\u1ed3i h\u1ed9p v\u00e0 ti\u00eau ch\u1ea3y m\u1ea1n t\u00ednh.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng h\u1ed3i ph\u1ee5c ch\u1ee9c n\u0103ng gan v\u00e0 l\u00e0m gi\u1ea3m ALT huy\u1ebft thanh nhanh trong vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh, v\u00e0 c\u00f2n k\u00edch th\u00edch cytochrom P450 l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c trong c\u01a1 th\u1ec3.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng t\u1ed5ng h\u1ee3p protein trong gan v\u00e0 l\u00e0m t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 gan, c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 n\u00e0y l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ch\u1ee9c n\u0103ng gan.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>6. T\u00ednh v\u1ecb, c\u00f4ng n\u0103ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 v\u1ecb chua ch\u00e1t, t\u00ednh \u1ea5m, v\u00e0o hai kinh ph\u1ebf, th\u1eadn, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>7. C\u00f4ng d\u1ee5ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng tri ph\u1ebf h\u01b0, ho t\u1ee9c ng\u1ef1c, suy\u1ec5n, mi\u1ec7ng.kh\u00f4 kh\u00e1t n\u01b0\u1edbc, m\u1ecfi m\u1ec7t, th\u1eadn h\u01b0, li\u1ec7t d\u01b0\u01a1ng, di tinh, m\u1ed3 h\u00f4i tr\u1ed9m, t\u1ea3 l\u1ef5 l\u00e2u ng\u00e0y, \u0111\u00e1i d\u1ea7m. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng 2 \u2013 4g, ng\u00e0y 3 l\u1ea7n d\u1ea1ng thu\u1ed1c s\u1eafc ho\u1eb7c b\u1ed9t. Th\u01b0\u1eddng ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1c.<\/p>\nTrong y h\u1ecdc c\u1ed5 truy\u1ec1n Trung Qu\u1ed1c, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 h\u1ed3i ph\u1ee5c s\u1ee9c kh\u1ecfe, l\u00e0m thu\u1ed1c b\u1ed5, thu\u1ed1c l\u00e0m s\u0103n, tr\u1ecb l\u1ef5, b\u1ec7nh l\u1eadu, c\u1ea3m l\u1ea1nh, say s\u00f3ng, vi\u00eam ph\u1ebf qu\u1ea3n, hen ph\u1ebf qu\u1ea3n, ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u kh\u00e1c. Ng\u00e0y u\u1ed1ng 5 \u2013 15g qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea1ng thu\u1ed1c h\u00e3m v\u00f3i n\u01b0\u1edbc n\u00f3ng, thu\u1ed1c s\u1eafc, b\u1ed9t v\u00e0 r\u01b0\u1ee3u thu\u1ed1c.<\/p>\nKi\u00eang k\u1ef5:<\/strong><\/p>\n\nKh\u00f4ng d\u00f9ng cho ng\u01b0\u1eddi \u0111ang c\u1ea3m s\u1ed1t cao, \u0111ang l\u00ean s\u1ecfi ho\u1eb7c s\u1ed1t ph\u00e1t ban.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>8\u00a0\u00a0 B\u00e0i thu\u1ed1c c\u00f3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/strong><\/span><\/h2>\n\nCh\u1eefa t\u1ef3 th\u1eadn d\u01b0\u01a1ng h\u01b0 \u0111i t\u1ea3:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; ph\u00e1 c\u1ed1 ch\u1ec9 12g; nh\u1ee5c \u0111\u1eadu kh\u1ea5u, ng\u00f4 th\u00f9 du, m\u1ed7i v\u1ecb 4g. C\u00e1c v\u1ecb t\u00e1n nh\u1ecf, luy\u1ec7n vi\u00ean v\u00f3i \u0111\u1ea1i t\u00e1o v\u00e0 sinh kh\u01b0\u01a1ng. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng lOg, ng\u00e0y m\u1ed9t l\u1ea7n h\u00f2a v\u1edbi \u00edt n\u01b0\u1edbc mu\u1ed1i l\u00e0m thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do ph\u1ebf kh\u00ed h\u01b0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed lOg; th\u1ee5c \u0111\u1ecba, t\u1eed uy\u1ec3n, tang b\u1ea1ch b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m, ho\u00e0ng k\u1ef3, m\u1ed7i v\u1ecb 10g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do m\u1ea5t m\u00e1u, thi\u1ebfu m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16g; huy\u1ec1n s\u00e2m, \u0111\u1ecba ho\u00e0ng, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; thi\u00ean m\u00f4n, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; \u0111an s\u00e2m, ph\u1ee5c linh, vi\u1ec5n ch\u00ed, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, b\u00e1 t\u1eed nh\u00e2n, toan t\u00e1o nh\u00e2n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; c\u00e1t c\u00e1nh 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen suy\u1ec5n \u1edf ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; m\u1ea1ch m\u00f4n 16g; sa s\u00e2m b\u1eafc, ng\u01b0u t\u1ea5t, m\u1ed7i v\u1ecb 12g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen ph\u1ebf qu\u1ea3n:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; t\u1ebf t\u00e2n, t\u1eed uy\u1ec3n, kho\u1ea3n \u0111\u00f4ng hoa, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; ma ho\u00e0ng10g; b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf 8g; x\u1ea1 can 6g; g\u1eebng s\u1ed1ng 4g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 nh\u1ed3i m\u00e1u c\u01a1 tim (k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi c\u1ea5p c\u1ee9u c\u1ee7a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, nh\u00e2n s\u00e2m, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; cam th\u1ea3o 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng.<\/li>\nCh\u1eefa suy tim:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 12g; \u0111an s\u00e2m, long c\u1ed1t, m\u1ed7i v\u1ecb 16g; ho\u00e0ng k\u1ef3, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ea1ch m\u00f4n, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, tr\u1ea1ch t\u1ea3, m\u00e3 \u0111\u1ea9, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, h\u1ed5ng hoa, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; \u0111\u00e0o nh\u00e2n 6g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa thi\u1ec3u m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 10g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16 g; ph\u1ee5c linh, ho\u00e0ng k\u1ef3, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy. vi\u1ec5n ch\u00ed, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; b\u1ea1ch tru\u1eadt 8g; qu\u1ebf t\u00e2m, cam th\u1ea3o, tr\u1ea7n b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 6g; g\u1eebng 2g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 tai bi\u1ec3n m\u1ea1ch m\u00e1u n\u00e3o (k\u1ebft h\u1ee3p v\u01a1i c\u1ea5p c\u1ee9u c\u00f9a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; m\u1ea1ch m\u00f4n, long c\u1ed1t, m\u1eabu l\u1ec7, m\u00f4i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ed7i v\u1ecb 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa ch\u00f3ng m\u1eb7t, \u00f9 tai, m\u1ea5t ng\u1ee7, hay qu\u00ean:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; toan t\u00e1o nh\u00e2n, ho\u00e0i s\u01a1n, long nh\u00e3n, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa b\u1ebf kinh:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 40g; b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c 120g; cam th\u1ea3o, ho\u00e0ng k\u1ef3, a giao, b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf, ph\u1ee5c linh, d\u01b0\u01a1ng quy, sa s\u00e2m, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, m\u1ed7i v\u1ecb 40g. T\u00e1n nh\u1ecf, ng\u00e0y u\u1ed1ng 12 \u2013 20g.<\/li>\n<\/ol>\nL\u01b0u \u00fd: T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng th\u00f4ng tin tr\u00ean ch\u1ec9 mang t\u00ednh ch\u1ea5t tham kh\u1ea3o, vi\u1ec7c s\u1eed d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u nh\u01b0 thu\u1ed1c u\u1ed1ng c\u1ea7n c\u00f3 s\u1ef1 t\u01b0 v\u1ea5n tr\u1ef1c ti\u1ebfp c\u1ee7a b\u00e1c s\u0129.<\/em><\/span><\/p>\nNgu\u1ed3n: C\u00e2y thu\u1ed1c v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt l\u00e0m thu\u1ed1c \u1edf Vi\u1ec7t Nam<\/strong><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
T\u00ean khoa h\u1ecdc:<\/strong>\u00a0Schisandra chinensis<\/em>\u00a0(Turcz) Baill.<\/p>\nH\u1ecd:<\/strong>\u00a0Schisandraceae (Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed)<\/p>\nC\u00f4ng d\u1ee5ng:<\/strong>\u00a0C\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>1.\u00a0 M\u00f4 t\u1ea3<\/strong><\/span><\/h2>\n\nD\u00e2y leo to, d\u00e0i 5 \u2013 7m, c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1n. Th\u00e2n c\u00e0nh m\u00e0u x\u00e1m n\u00e2u, c\u00f3 n\u1ed1t s\u1ea9n, c\u00e0nh non h\u01a1i c\u00f3 c\u1ea1nh.<\/li>\nL\u00e1 m\u1ecdc so le, h\u00ecnh tr\u1ee9ng, d\u00e0i 5 \u2013 11cm, r\u1ed9ng 3 \u2013 7cm, g\u1ed1c thu\u00f4n h\u1eb9p, \u0111\u1ea7u c\u00f3 m\u0169i nh\u1ecdn, m\u00e9p kh\u00eda r\u0103ng nh\u1ecf, m\u1eb7t tr\u00ean nh\u1eb5n m\u00e0u l\u1ee5c s\u1eabm, m\u1eb7t d\u01b0\u1edbi c\u00f3 l\u00f4ng ng\u1eafn\u00a0\u1edf\u00a0g\u00e2n nh\u1eefng l\u00e1 non; cu\u1ed1ng l\u00e1 d\u00e0i 1,5 \u2013 3cm.<\/li>\nHoa \u0111\u01a1n t\u00ednh, kh\u00e1c g\u1ed1c: tr\u00e0ng c\u00f3 6 \u2013 9 c\u00e1nh, m\u00e0u v\u00e0ng tr\u1eafng, c\u00f3 m\u00f9i th\u01a1m; nh\u1ecb 5.<\/li>\nQu\u1ea3 m\u1ecdng, h\u00ecnh c\u1ea7u, d\u01b0\u1eddng k\u00ednh 5 \u2013 7mm, khi ch\u00edn m\u00e0u \u0111\u1ecf s\u1eabm; h\u1ea1t 1 \u2013 2.<\/li>\nM\u00f9a hoa: th\u00e1ng 5-7; m\u00f9a qu\u1ea3: th\u00e1ng 8-9.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>2.\u00a0 Ph\u00e2n b\u1ed1, s\u00ednh th\u00e1i<\/strong><\/span><\/h2>\n\u1ede Vi\u1ec7t Nam, c\u00f3 4 lo\u00e0i, trong \u0111\u00f3 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Schisandra Michx (S. coccinea Michx; S. chinensis Baill.) v\u00e0 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Kadsura Juss. (K. longipedunculata Finet. et Gagnep.). Qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e1c lo\u00e0i n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng l\u00e0m thu\u1ed1c v\u1edbi t\u00ean g\u1ecdi chung l\u00e0 \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed\u201d hay \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed nam\u201d. Ri\u00eang lo\u00e0i ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (S. chinensis Baill.) \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c ph\u00e1t hi\u1ec7n \u1edf m\u1ed9t s\u1ed1 v\u00f9ng n\u00fai cao gi\u00e1p bi\u00ean gi\u1edbi Trung Qu\u1ed1c, nh\u01b0 L\u00e0o Cai (Sa Pa, B\u00e1t X\u00e1t); Lai Ch\u00e2u (Phong Th\u1ed5, S\u00ecn H\u1ed3). Lo\u00e0i n\u00e0y c\u00f2n g\u1eb7p nhi\u1ec1u \u1edf Trung Qu\u1ed1c.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed thu\u1ed9c lo\u1ea1i d\u00e2y leo s\u1ed1ng nhi\u1ec1u n\u0103m, th\u01b0\u1eddng xanh, \u01b0a s\u00e1ng ho\u1eb7c c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1i ch\u1ecbu b\u00f3ng, \u01b0a s\u1ed1ng \u1edf v\u00f9ng c\u00f3 kh\u00ed h\u1eadu \u1ea9m m\u00e1t n\u00fai cao t\u1eeb 1300 \u0111\u1ebfn 1600m. C\u00e2y th\u01b0\u1eddng m\u1ecdc tr\u00f9m l\u00ean c\u00e1c c\u00e2y b\u1ee5i ho\u1eb7c c\u00e2y g\u1ed7 nh\u1ecf \u1edf ven r\u1eebng \u1ea9m, b\u1edd n\u01b0\u01a1ng r\u1eaby ho\u1eb7c m\u1ecdc l\u1eabn v\u00e0o c\u00e1c ki\u1ec3u r\u1eebng non \u0111ang t\u00e1i sinh. C\u00e2y m\u1ecdc \u1edf v\u00f9ng X\u00e0 X\u00e9n (x\u00e3 Sa Pa, huy\u1ec7n Sa Pa, t\u1ec9nh L\u00e0o Cai<\/a>) th\u1ea5y ra hoa qu\u1ea3 nhi\u1ec1u h\u00e0ng n\u0103m; \u0111\u1ebfn cu\u1ed1i m\u00f9a thu qu\u1ea3 ch\u00edn; r\u1ee5ng xung quanh g\u1ed1c c\u00e2y m\u1eb9. Qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u00edn c\u00f2n \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t s\u1ed1 lo\u00e0i chim, s\u00f3c \u0103n v\u00e0 ph\u00e1t t\u00e1n h\u1ea1t gi\u1ed1ng \u0111i kh\u1eafp n\u01a1i.<\/p>\n<\/span>3.\u00a0 B\u1ed9 ph\u1eadn d\u00f9ng<\/strong><\/span><\/h2>\nQu\u1ea3.<\/p>\n<\/span>4.\u00a0 Th\u00e0nh ph\u1ea7n ho\u00e1 h\u1ecdc ch\u00ednh:<\/strong><\/span><\/h2>\nTinh d\u1ea7u, acid h\u1eefu c\u01a1, vitamin C, \u0111\u01b0\u1eddng, ch\u1ea5t b\u00e9o.<\/p>\nQu\u1ea3 Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/figcaption><\/figure>\n<\/span>5.\u00a0 T\u00e1c d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c l\u00fd<\/strong><\/span><\/h2>\nCao t\u1eeb qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng tr\u1ee3 tim, \u0111i\u1ec1u h\u00f2a tu\u1ea7n ho\u00e0n m\u00e1u, k\u00edch th\u00edch h\u00f4 h\u1ea5p, gi\u00e3n m\u1ea1ch ngo\u1ea1i bi\u00ean, t\u0103ng t\u00ednh k\u00edch th\u00edch ph\u1ea3n x\u1ea1, v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ph\u1ea3n x\u1ea1 c\u00f3 \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n v\u1edbi li\u1ec1u th\u1ea5p.<\/p>\n\nN\u01b0\u1edbc s\u1eafc h\u1ea1t l\u00e0m h\u1ea1 \u0111\u01b0\u1eddng m\u00e1u tr\u00ean \u0111\u1ed9ng v\u1eadt g\u00e2y \u0111\u00e1i th\u00e1o \u0111\u01b0\u1eddng th\u1ef1c nghi\u1ec7m, gi\u1ea3m clorid m\u00e1u v\u00e0 \u0111\u1ed9 ki\u1ec1m d\u1ef1 tr\u1eef. Trong m\u00f4, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng \u00edt l\u01b0\u1ee3ng glycogen, trong khi l\u00e0m gi\u1ea3m l\u01b0\u1ee3ng glycogen trong gan; l\u01b0\u1ee3ng acid lactic gi\u1ea3m trong m\u00f4 v\u00e0 t\u0103ng trong gan.<\/li>\nNghi\u00ean c\u1ee9u tr\u00ean t\u1eed cung c\u00f4 l\u1eadp v\u00e0 tr\u00ean t\u1eed cung in vivo c\u1ee7a \u0111\u1ed9ng v\u1eadt cho th\u1ea5y cao t\u1eeb h\u1ea1t c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng m\u1ea1nh nh\u1ea5t, l\u00e0m t\u0103ng co b\u00f3p nh\u1ecbp nh\u00e0ng c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 h\u1ea7u nh\u01b0 kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u01a1ng l\u1ef1c c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 huy\u1ebft \u00e1p.<\/li>\n<\/ul>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 \u0111\u1ed9c t\u00ednh kh\u00f4ng \u0111\u00e1ng k\u1ec3. Th\u1eed nghi\u1ec7m l\u00e2m s\u00e0ng cho th\u1ea5y ch\u1ebf ph\u1ea9m t\u1eeb h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 hi\u1ec7u qu\u1ea3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb tr\u1ea7m c\u1ea3m \u1edf b\u1ec7nh nh\u00e2n t\u00e2m th\u1ea7n v\u00e0 suy nh\u01b0\u1ee3c, tr\u1ecb l\u1ef5, l\u00e0m t\u0103ng th\u1ecb l\u1ef1c ban \u0111\u00eam, l\u00e0m h\u1ea1 huy\u1ebft \u00e1p do t\u00e1c d\u1ee5ng d\u00e3n m\u1ea1ch v\u00e0 c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ed5. Thu\u1ed1c kh\u00f4ng g\u00e2y t\u00e1c d\u1ee5ng ngo\u00e0i \u00fd mu\u1ed1n.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ea3o v\u1ec7 ch\u1ed1ng \u0111\u1ed9c h\u1ea1i gan trong nh\u1eefng th\u1eed nghi\u1ec7m g\u00e2y \u0111\u1ed9c h\u1ea1i t\u1ebf b\u00e0o in vitro v\u1edbi carbon tetraclorid v\u00e0 D. galactosamin.<\/p>\n\nTrong th\u1eed nghi\u00eam tr\u00ean ba m\u00f4 h\u00ecnh th\u01b0\u01a1ng t\u1ed5n gan do mi\u1ec5n d\u1ecbch \u1edf chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng, gomisin A, m\u1ed9t lignan ph\u00e2n l\u1eadp t\u1eeb qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 c\u00e1c transaminase AST v\u00e0 ALT v\u00e0 c\u00f3 xu h\u01b0\u1edbng \u1ee9c ch\u1ebf c\u00e1c bi\u1ebfn \u0111\u1ed5i m\u00f4 b\u1ec7nh l\u00fd c\u1ee7a gan.<\/li>\nGomisin A c\u0169ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 gi\u1ea3i ph\u00f3ng transaminase g\u00e2y b\u1edfi acid deoxycholic t\u1eeb t\u1ebf b\u00e0o gan chu\u1ed9t c\u1ed1ng tr\u1eafng nu\u00f4i c\u1ea5y in vitro; nh\u01b0ng kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn s\u1ef1 t\u1ea1o nh\u1eefng t\u1ebf b\u00e0o g\u00e2v m\u1ea3ng tan m\u00e1u \u1ecf l\u00e1ch chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng mi\u1ec5n d\u1ecbch, v\u00e0 \u0111\u1ebfn ho\u1ea1t t\u00ednh tan m\u00e1u c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3 chu\u1ed9t lang trong ph\u1ea3n \u1ee9ng tan m\u00e1u mi\u1ec5n d\u1ecbch. K\u1ebft qu\u1ea3 th\u00ed nghi\u1ec7m ch\u1ee9ng minh gomisin A b\u1ea3o v\u1ec7 m\u00e0ng t\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a t\u1ebf b\u00e0o gan v\u00e0 kh\u00f4ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u1ea1o kh\u00e1ng th\u1ec3 v\u00e0 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3.<\/li>\n<\/ul>\nQu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u1ee9a c\u00e1c lignan c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng l\u00e0m gi\u1ea3m t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan trong c\u00e1c tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p vi\u00eam gan virus m\u1ea1n t\u00ednh. Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1ng khu\u1ea9n, b\u1ea3o v\u1ec7 gan, c\u01b0\u1eddng tim v\u00e0 an th\u1ea7n.<\/p>\n\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh c\u00f3 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 transaminase huy\u1ebft thanh cao, t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan, m\u1ec7t nh\u1ecdc, \u0111\u1ed5 m\u1ed3 h\u00f4i \u0111\u00eam, m\u1ea5t ng\u1ee7, stress m\u1ea1nh, hay qu\u00ean, h\u1ed3i h\u1ed9p v\u00e0 ti\u00eau ch\u1ea3y m\u1ea1n t\u00ednh.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng h\u1ed3i ph\u1ee5c ch\u1ee9c n\u0103ng gan v\u00e0 l\u00e0m gi\u1ea3m ALT huy\u1ebft thanh nhanh trong vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh, v\u00e0 c\u00f2n k\u00edch th\u00edch cytochrom P450 l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c trong c\u01a1 th\u1ec3.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng t\u1ed5ng h\u1ee3p protein trong gan v\u00e0 l\u00e0m t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 gan, c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 n\u00e0y l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ch\u1ee9c n\u0103ng gan.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>6. T\u00ednh v\u1ecb, c\u00f4ng n\u0103ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 v\u1ecb chua ch\u00e1t, t\u00ednh \u1ea5m, v\u00e0o hai kinh ph\u1ebf, th\u1eadn, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>7. C\u00f4ng d\u1ee5ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng tri ph\u1ebf h\u01b0, ho t\u1ee9c ng\u1ef1c, suy\u1ec5n, mi\u1ec7ng.kh\u00f4 kh\u00e1t n\u01b0\u1edbc, m\u1ecfi m\u1ec7t, th\u1eadn h\u01b0, li\u1ec7t d\u01b0\u01a1ng, di tinh, m\u1ed3 h\u00f4i tr\u1ed9m, t\u1ea3 l\u1ef5 l\u00e2u ng\u00e0y, \u0111\u00e1i d\u1ea7m. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng 2 \u2013 4g, ng\u00e0y 3 l\u1ea7n d\u1ea1ng thu\u1ed1c s\u1eafc ho\u1eb7c b\u1ed9t. Th\u01b0\u1eddng ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1c.<\/p>\nTrong y h\u1ecdc c\u1ed5 truy\u1ec1n Trung Qu\u1ed1c, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 h\u1ed3i ph\u1ee5c s\u1ee9c kh\u1ecfe, l\u00e0m thu\u1ed1c b\u1ed5, thu\u1ed1c l\u00e0m s\u0103n, tr\u1ecb l\u1ef5, b\u1ec7nh l\u1eadu, c\u1ea3m l\u1ea1nh, say s\u00f3ng, vi\u00eam ph\u1ebf qu\u1ea3n, hen ph\u1ebf qu\u1ea3n, ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u kh\u00e1c. Ng\u00e0y u\u1ed1ng 5 \u2013 15g qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea1ng thu\u1ed1c h\u00e3m v\u00f3i n\u01b0\u1edbc n\u00f3ng, thu\u1ed1c s\u1eafc, b\u1ed9t v\u00e0 r\u01b0\u1ee3u thu\u1ed1c.<\/p>\nKi\u00eang k\u1ef5:<\/strong><\/p>\n\nKh\u00f4ng d\u00f9ng cho ng\u01b0\u1eddi \u0111ang c\u1ea3m s\u1ed1t cao, \u0111ang l\u00ean s\u1ecfi ho\u1eb7c s\u1ed1t ph\u00e1t ban.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>8\u00a0\u00a0 B\u00e0i thu\u1ed1c c\u00f3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/strong><\/span><\/h2>\n\nCh\u1eefa t\u1ef3 th\u1eadn d\u01b0\u01a1ng h\u01b0 \u0111i t\u1ea3:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; ph\u00e1 c\u1ed1 ch\u1ec9 12g; nh\u1ee5c \u0111\u1eadu kh\u1ea5u, ng\u00f4 th\u00f9 du, m\u1ed7i v\u1ecb 4g. C\u00e1c v\u1ecb t\u00e1n nh\u1ecf, luy\u1ec7n vi\u00ean v\u00f3i \u0111\u1ea1i t\u00e1o v\u00e0 sinh kh\u01b0\u01a1ng. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng lOg, ng\u00e0y m\u1ed9t l\u1ea7n h\u00f2a v\u1edbi \u00edt n\u01b0\u1edbc mu\u1ed1i l\u00e0m thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do ph\u1ebf kh\u00ed h\u01b0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed lOg; th\u1ee5c \u0111\u1ecba, t\u1eed uy\u1ec3n, tang b\u1ea1ch b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m, ho\u00e0ng k\u1ef3, m\u1ed7i v\u1ecb 10g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do m\u1ea5t m\u00e1u, thi\u1ebfu m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16g; huy\u1ec1n s\u00e2m, \u0111\u1ecba ho\u00e0ng, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; thi\u00ean m\u00f4n, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; \u0111an s\u00e2m, ph\u1ee5c linh, vi\u1ec5n ch\u00ed, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, b\u00e1 t\u1eed nh\u00e2n, toan t\u00e1o nh\u00e2n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; c\u00e1t c\u00e1nh 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen suy\u1ec5n \u1edf ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; m\u1ea1ch m\u00f4n 16g; sa s\u00e2m b\u1eafc, ng\u01b0u t\u1ea5t, m\u1ed7i v\u1ecb 12g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen ph\u1ebf qu\u1ea3n:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; t\u1ebf t\u00e2n, t\u1eed uy\u1ec3n, kho\u1ea3n \u0111\u00f4ng hoa, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; ma ho\u00e0ng10g; b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf 8g; x\u1ea1 can 6g; g\u1eebng s\u1ed1ng 4g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 nh\u1ed3i m\u00e1u c\u01a1 tim (k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi c\u1ea5p c\u1ee9u c\u1ee7a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, nh\u00e2n s\u00e2m, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; cam th\u1ea3o 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng.<\/li>\nCh\u1eefa suy tim:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 12g; \u0111an s\u00e2m, long c\u1ed1t, m\u1ed7i v\u1ecb 16g; ho\u00e0ng k\u1ef3, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ea1ch m\u00f4n, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, tr\u1ea1ch t\u1ea3, m\u00e3 \u0111\u1ea9, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, h\u1ed5ng hoa, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; \u0111\u00e0o nh\u00e2n 6g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa thi\u1ec3u m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 10g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16 g; ph\u1ee5c linh, ho\u00e0ng k\u1ef3, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy. vi\u1ec5n ch\u00ed, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; b\u1ea1ch tru\u1eadt 8g; qu\u1ebf t\u00e2m, cam th\u1ea3o, tr\u1ea7n b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 6g; g\u1eebng 2g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 tai bi\u1ec3n m\u1ea1ch m\u00e1u n\u00e3o (k\u1ebft h\u1ee3p v\u01a1i c\u1ea5p c\u1ee9u c\u00f9a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; m\u1ea1ch m\u00f4n, long c\u1ed1t, m\u1eabu l\u1ec7, m\u00f4i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ed7i v\u1ecb 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa ch\u00f3ng m\u1eb7t, \u00f9 tai, m\u1ea5t ng\u1ee7, hay qu\u00ean:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; toan t\u00e1o nh\u00e2n, ho\u00e0i s\u01a1n, long nh\u00e3n, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa b\u1ebf kinh:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 40g; b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c 120g; cam th\u1ea3o, ho\u00e0ng k\u1ef3, a giao, b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf, ph\u1ee5c linh, d\u01b0\u01a1ng quy, sa s\u00e2m, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, m\u1ed7i v\u1ecb 40g. T\u00e1n nh\u1ecf, ng\u00e0y u\u1ed1ng 12 \u2013 20g.<\/li>\n<\/ol>\nL\u01b0u \u00fd: T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng th\u00f4ng tin tr\u00ean ch\u1ec9 mang t\u00ednh ch\u1ea5t tham kh\u1ea3o, vi\u1ec7c s\u1eed d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u nh\u01b0 thu\u1ed1c u\u1ed1ng c\u1ea7n c\u00f3 s\u1ef1 t\u01b0 v\u1ea5n tr\u1ef1c ti\u1ebfp c\u1ee7a b\u00e1c s\u0129.<\/em><\/span><\/p>\nNgu\u1ed3n: C\u00e2y thu\u1ed1c v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt l\u00e0m thu\u1ed1c \u1edf Vi\u1ec7t Nam<\/strong><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
H\u1ecd:<\/strong>\u00a0Schisandraceae (Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed)<\/p>\nC\u00f4ng d\u1ee5ng:<\/strong>\u00a0C\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>1.\u00a0 M\u00f4 t\u1ea3<\/strong><\/span><\/h2>\n\nD\u00e2y leo to, d\u00e0i 5 \u2013 7m, c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1n. Th\u00e2n c\u00e0nh m\u00e0u x\u00e1m n\u00e2u, c\u00f3 n\u1ed1t s\u1ea9n, c\u00e0nh non h\u01a1i c\u00f3 c\u1ea1nh.<\/li>\nL\u00e1 m\u1ecdc so le, h\u00ecnh tr\u1ee9ng, d\u00e0i 5 \u2013 11cm, r\u1ed9ng 3 \u2013 7cm, g\u1ed1c thu\u00f4n h\u1eb9p, \u0111\u1ea7u c\u00f3 m\u0169i nh\u1ecdn, m\u00e9p kh\u00eda r\u0103ng nh\u1ecf, m\u1eb7t tr\u00ean nh\u1eb5n m\u00e0u l\u1ee5c s\u1eabm, m\u1eb7t d\u01b0\u1edbi c\u00f3 l\u00f4ng ng\u1eafn\u00a0\u1edf\u00a0g\u00e2n nh\u1eefng l\u00e1 non; cu\u1ed1ng l\u00e1 d\u00e0i 1,5 \u2013 3cm.<\/li>\nHoa \u0111\u01a1n t\u00ednh, kh\u00e1c g\u1ed1c: tr\u00e0ng c\u00f3 6 \u2013 9 c\u00e1nh, m\u00e0u v\u00e0ng tr\u1eafng, c\u00f3 m\u00f9i th\u01a1m; nh\u1ecb 5.<\/li>\nQu\u1ea3 m\u1ecdng, h\u00ecnh c\u1ea7u, d\u01b0\u1eddng k\u00ednh 5 \u2013 7mm, khi ch\u00edn m\u00e0u \u0111\u1ecf s\u1eabm; h\u1ea1t 1 \u2013 2.<\/li>\nM\u00f9a hoa: th\u00e1ng 5-7; m\u00f9a qu\u1ea3: th\u00e1ng 8-9.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>2.\u00a0 Ph\u00e2n b\u1ed1, s\u00ednh th\u00e1i<\/strong><\/span><\/h2>\n\u1ede Vi\u1ec7t Nam, c\u00f3 4 lo\u00e0i, trong \u0111\u00f3 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Schisandra Michx (S. coccinea Michx; S. chinensis Baill.) v\u00e0 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Kadsura Juss. (K. longipedunculata Finet. et Gagnep.). Qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e1c lo\u00e0i n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng l\u00e0m thu\u1ed1c v\u1edbi t\u00ean g\u1ecdi chung l\u00e0 \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed\u201d hay \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed nam\u201d. Ri\u00eang lo\u00e0i ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (S. chinensis Baill.) \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c ph\u00e1t hi\u1ec7n \u1edf m\u1ed9t s\u1ed1 v\u00f9ng n\u00fai cao gi\u00e1p bi\u00ean gi\u1edbi Trung Qu\u1ed1c, nh\u01b0 L\u00e0o Cai (Sa Pa, B\u00e1t X\u00e1t); Lai Ch\u00e2u (Phong Th\u1ed5, S\u00ecn H\u1ed3). Lo\u00e0i n\u00e0y c\u00f2n g\u1eb7p nhi\u1ec1u \u1edf Trung Qu\u1ed1c.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed thu\u1ed9c lo\u1ea1i d\u00e2y leo s\u1ed1ng nhi\u1ec1u n\u0103m, th\u01b0\u1eddng xanh, \u01b0a s\u00e1ng ho\u1eb7c c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1i ch\u1ecbu b\u00f3ng, \u01b0a s\u1ed1ng \u1edf v\u00f9ng c\u00f3 kh\u00ed h\u1eadu \u1ea9m m\u00e1t n\u00fai cao t\u1eeb 1300 \u0111\u1ebfn 1600m. C\u00e2y th\u01b0\u1eddng m\u1ecdc tr\u00f9m l\u00ean c\u00e1c c\u00e2y b\u1ee5i ho\u1eb7c c\u00e2y g\u1ed7 nh\u1ecf \u1edf ven r\u1eebng \u1ea9m, b\u1edd n\u01b0\u01a1ng r\u1eaby ho\u1eb7c m\u1ecdc l\u1eabn v\u00e0o c\u00e1c ki\u1ec3u r\u1eebng non \u0111ang t\u00e1i sinh. C\u00e2y m\u1ecdc \u1edf v\u00f9ng X\u00e0 X\u00e9n (x\u00e3 Sa Pa, huy\u1ec7n Sa Pa, t\u1ec9nh L\u00e0o Cai<\/a>) th\u1ea5y ra hoa qu\u1ea3 nhi\u1ec1u h\u00e0ng n\u0103m; \u0111\u1ebfn cu\u1ed1i m\u00f9a thu qu\u1ea3 ch\u00edn; r\u1ee5ng xung quanh g\u1ed1c c\u00e2y m\u1eb9. Qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u00edn c\u00f2n \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t s\u1ed1 lo\u00e0i chim, s\u00f3c \u0103n v\u00e0 ph\u00e1t t\u00e1n h\u1ea1t gi\u1ed1ng \u0111i kh\u1eafp n\u01a1i.<\/p>\n<\/span>3.\u00a0 B\u1ed9 ph\u1eadn d\u00f9ng<\/strong><\/span><\/h2>\nQu\u1ea3.<\/p>\n<\/span>4.\u00a0 Th\u00e0nh ph\u1ea7n ho\u00e1 h\u1ecdc ch\u00ednh:<\/strong><\/span><\/h2>\nTinh d\u1ea7u, acid h\u1eefu c\u01a1, vitamin C, \u0111\u01b0\u1eddng, ch\u1ea5t b\u00e9o.<\/p>\nQu\u1ea3 Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/figcaption><\/figure>\n<\/span>5.\u00a0 T\u00e1c d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c l\u00fd<\/strong><\/span><\/h2>\nCao t\u1eeb qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng tr\u1ee3 tim, \u0111i\u1ec1u h\u00f2a tu\u1ea7n ho\u00e0n m\u00e1u, k\u00edch th\u00edch h\u00f4 h\u1ea5p, gi\u00e3n m\u1ea1ch ngo\u1ea1i bi\u00ean, t\u0103ng t\u00ednh k\u00edch th\u00edch ph\u1ea3n x\u1ea1, v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ph\u1ea3n x\u1ea1 c\u00f3 \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n v\u1edbi li\u1ec1u th\u1ea5p.<\/p>\n\nN\u01b0\u1edbc s\u1eafc h\u1ea1t l\u00e0m h\u1ea1 \u0111\u01b0\u1eddng m\u00e1u tr\u00ean \u0111\u1ed9ng v\u1eadt g\u00e2y \u0111\u00e1i th\u00e1o \u0111\u01b0\u1eddng th\u1ef1c nghi\u1ec7m, gi\u1ea3m clorid m\u00e1u v\u00e0 \u0111\u1ed9 ki\u1ec1m d\u1ef1 tr\u1eef. Trong m\u00f4, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng \u00edt l\u01b0\u1ee3ng glycogen, trong khi l\u00e0m gi\u1ea3m l\u01b0\u1ee3ng glycogen trong gan; l\u01b0\u1ee3ng acid lactic gi\u1ea3m trong m\u00f4 v\u00e0 t\u0103ng trong gan.<\/li>\nNghi\u00ean c\u1ee9u tr\u00ean t\u1eed cung c\u00f4 l\u1eadp v\u00e0 tr\u00ean t\u1eed cung in vivo c\u1ee7a \u0111\u1ed9ng v\u1eadt cho th\u1ea5y cao t\u1eeb h\u1ea1t c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng m\u1ea1nh nh\u1ea5t, l\u00e0m t\u0103ng co b\u00f3p nh\u1ecbp nh\u00e0ng c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 h\u1ea7u nh\u01b0 kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u01a1ng l\u1ef1c c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 huy\u1ebft \u00e1p.<\/li>\n<\/ul>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 \u0111\u1ed9c t\u00ednh kh\u00f4ng \u0111\u00e1ng k\u1ec3. Th\u1eed nghi\u1ec7m l\u00e2m s\u00e0ng cho th\u1ea5y ch\u1ebf ph\u1ea9m t\u1eeb h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 hi\u1ec7u qu\u1ea3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb tr\u1ea7m c\u1ea3m \u1edf b\u1ec7nh nh\u00e2n t\u00e2m th\u1ea7n v\u00e0 suy nh\u01b0\u1ee3c, tr\u1ecb l\u1ef5, l\u00e0m t\u0103ng th\u1ecb l\u1ef1c ban \u0111\u00eam, l\u00e0m h\u1ea1 huy\u1ebft \u00e1p do t\u00e1c d\u1ee5ng d\u00e3n m\u1ea1ch v\u00e0 c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ed5. Thu\u1ed1c kh\u00f4ng g\u00e2y t\u00e1c d\u1ee5ng ngo\u00e0i \u00fd mu\u1ed1n.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ea3o v\u1ec7 ch\u1ed1ng \u0111\u1ed9c h\u1ea1i gan trong nh\u1eefng th\u1eed nghi\u1ec7m g\u00e2y \u0111\u1ed9c h\u1ea1i t\u1ebf b\u00e0o in vitro v\u1edbi carbon tetraclorid v\u00e0 D. galactosamin.<\/p>\n\nTrong th\u1eed nghi\u00eam tr\u00ean ba m\u00f4 h\u00ecnh th\u01b0\u01a1ng t\u1ed5n gan do mi\u1ec5n d\u1ecbch \u1edf chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng, gomisin A, m\u1ed9t lignan ph\u00e2n l\u1eadp t\u1eeb qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 c\u00e1c transaminase AST v\u00e0 ALT v\u00e0 c\u00f3 xu h\u01b0\u1edbng \u1ee9c ch\u1ebf c\u00e1c bi\u1ebfn \u0111\u1ed5i m\u00f4 b\u1ec7nh l\u00fd c\u1ee7a gan.<\/li>\nGomisin A c\u0169ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 gi\u1ea3i ph\u00f3ng transaminase g\u00e2y b\u1edfi acid deoxycholic t\u1eeb t\u1ebf b\u00e0o gan chu\u1ed9t c\u1ed1ng tr\u1eafng nu\u00f4i c\u1ea5y in vitro; nh\u01b0ng kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn s\u1ef1 t\u1ea1o nh\u1eefng t\u1ebf b\u00e0o g\u00e2v m\u1ea3ng tan m\u00e1u \u1ecf l\u00e1ch chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng mi\u1ec5n d\u1ecbch, v\u00e0 \u0111\u1ebfn ho\u1ea1t t\u00ednh tan m\u00e1u c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3 chu\u1ed9t lang trong ph\u1ea3n \u1ee9ng tan m\u00e1u mi\u1ec5n d\u1ecbch. K\u1ebft qu\u1ea3 th\u00ed nghi\u1ec7m ch\u1ee9ng minh gomisin A b\u1ea3o v\u1ec7 m\u00e0ng t\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a t\u1ebf b\u00e0o gan v\u00e0 kh\u00f4ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u1ea1o kh\u00e1ng th\u1ec3 v\u00e0 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3.<\/li>\n<\/ul>\nQu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u1ee9a c\u00e1c lignan c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng l\u00e0m gi\u1ea3m t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan trong c\u00e1c tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p vi\u00eam gan virus m\u1ea1n t\u00ednh. Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1ng khu\u1ea9n, b\u1ea3o v\u1ec7 gan, c\u01b0\u1eddng tim v\u00e0 an th\u1ea7n.<\/p>\n\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh c\u00f3 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 transaminase huy\u1ebft thanh cao, t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan, m\u1ec7t nh\u1ecdc, \u0111\u1ed5 m\u1ed3 h\u00f4i \u0111\u00eam, m\u1ea5t ng\u1ee7, stress m\u1ea1nh, hay qu\u00ean, h\u1ed3i h\u1ed9p v\u00e0 ti\u00eau ch\u1ea3y m\u1ea1n t\u00ednh.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng h\u1ed3i ph\u1ee5c ch\u1ee9c n\u0103ng gan v\u00e0 l\u00e0m gi\u1ea3m ALT huy\u1ebft thanh nhanh trong vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh, v\u00e0 c\u00f2n k\u00edch th\u00edch cytochrom P450 l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c trong c\u01a1 th\u1ec3.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng t\u1ed5ng h\u1ee3p protein trong gan v\u00e0 l\u00e0m t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 gan, c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 n\u00e0y l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ch\u1ee9c n\u0103ng gan.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>6. T\u00ednh v\u1ecb, c\u00f4ng n\u0103ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 v\u1ecb chua ch\u00e1t, t\u00ednh \u1ea5m, v\u00e0o hai kinh ph\u1ebf, th\u1eadn, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>7. C\u00f4ng d\u1ee5ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng tri ph\u1ebf h\u01b0, ho t\u1ee9c ng\u1ef1c, suy\u1ec5n, mi\u1ec7ng.kh\u00f4 kh\u00e1t n\u01b0\u1edbc, m\u1ecfi m\u1ec7t, th\u1eadn h\u01b0, li\u1ec7t d\u01b0\u01a1ng, di tinh, m\u1ed3 h\u00f4i tr\u1ed9m, t\u1ea3 l\u1ef5 l\u00e2u ng\u00e0y, \u0111\u00e1i d\u1ea7m. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng 2 \u2013 4g, ng\u00e0y 3 l\u1ea7n d\u1ea1ng thu\u1ed1c s\u1eafc ho\u1eb7c b\u1ed9t. Th\u01b0\u1eddng ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1c.<\/p>\nTrong y h\u1ecdc c\u1ed5 truy\u1ec1n Trung Qu\u1ed1c, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 h\u1ed3i ph\u1ee5c s\u1ee9c kh\u1ecfe, l\u00e0m thu\u1ed1c b\u1ed5, thu\u1ed1c l\u00e0m s\u0103n, tr\u1ecb l\u1ef5, b\u1ec7nh l\u1eadu, c\u1ea3m l\u1ea1nh, say s\u00f3ng, vi\u00eam ph\u1ebf qu\u1ea3n, hen ph\u1ebf qu\u1ea3n, ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u kh\u00e1c. Ng\u00e0y u\u1ed1ng 5 \u2013 15g qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea1ng thu\u1ed1c h\u00e3m v\u00f3i n\u01b0\u1edbc n\u00f3ng, thu\u1ed1c s\u1eafc, b\u1ed9t v\u00e0 r\u01b0\u1ee3u thu\u1ed1c.<\/p>\nKi\u00eang k\u1ef5:<\/strong><\/p>\n\nKh\u00f4ng d\u00f9ng cho ng\u01b0\u1eddi \u0111ang c\u1ea3m s\u1ed1t cao, \u0111ang l\u00ean s\u1ecfi ho\u1eb7c s\u1ed1t ph\u00e1t ban.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>8\u00a0\u00a0 B\u00e0i thu\u1ed1c c\u00f3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/strong><\/span><\/h2>\n\nCh\u1eefa t\u1ef3 th\u1eadn d\u01b0\u01a1ng h\u01b0 \u0111i t\u1ea3:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; ph\u00e1 c\u1ed1 ch\u1ec9 12g; nh\u1ee5c \u0111\u1eadu kh\u1ea5u, ng\u00f4 th\u00f9 du, m\u1ed7i v\u1ecb 4g. C\u00e1c v\u1ecb t\u00e1n nh\u1ecf, luy\u1ec7n vi\u00ean v\u00f3i \u0111\u1ea1i t\u00e1o v\u00e0 sinh kh\u01b0\u01a1ng. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng lOg, ng\u00e0y m\u1ed9t l\u1ea7n h\u00f2a v\u1edbi \u00edt n\u01b0\u1edbc mu\u1ed1i l\u00e0m thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do ph\u1ebf kh\u00ed h\u01b0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed lOg; th\u1ee5c \u0111\u1ecba, t\u1eed uy\u1ec3n, tang b\u1ea1ch b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m, ho\u00e0ng k\u1ef3, m\u1ed7i v\u1ecb 10g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do m\u1ea5t m\u00e1u, thi\u1ebfu m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16g; huy\u1ec1n s\u00e2m, \u0111\u1ecba ho\u00e0ng, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; thi\u00ean m\u00f4n, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; \u0111an s\u00e2m, ph\u1ee5c linh, vi\u1ec5n ch\u00ed, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, b\u00e1 t\u1eed nh\u00e2n, toan t\u00e1o nh\u00e2n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; c\u00e1t c\u00e1nh 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen suy\u1ec5n \u1edf ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; m\u1ea1ch m\u00f4n 16g; sa s\u00e2m b\u1eafc, ng\u01b0u t\u1ea5t, m\u1ed7i v\u1ecb 12g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen ph\u1ebf qu\u1ea3n:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; t\u1ebf t\u00e2n, t\u1eed uy\u1ec3n, kho\u1ea3n \u0111\u00f4ng hoa, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; ma ho\u00e0ng10g; b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf 8g; x\u1ea1 can 6g; g\u1eebng s\u1ed1ng 4g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 nh\u1ed3i m\u00e1u c\u01a1 tim (k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi c\u1ea5p c\u1ee9u c\u1ee7a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, nh\u00e2n s\u00e2m, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; cam th\u1ea3o 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng.<\/li>\nCh\u1eefa suy tim:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 12g; \u0111an s\u00e2m, long c\u1ed1t, m\u1ed7i v\u1ecb 16g; ho\u00e0ng k\u1ef3, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ea1ch m\u00f4n, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, tr\u1ea1ch t\u1ea3, m\u00e3 \u0111\u1ea9, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, h\u1ed5ng hoa, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; \u0111\u00e0o nh\u00e2n 6g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa thi\u1ec3u m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 10g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16 g; ph\u1ee5c linh, ho\u00e0ng k\u1ef3, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy. vi\u1ec5n ch\u00ed, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; b\u1ea1ch tru\u1eadt 8g; qu\u1ebf t\u00e2m, cam th\u1ea3o, tr\u1ea7n b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 6g; g\u1eebng 2g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 tai bi\u1ec3n m\u1ea1ch m\u00e1u n\u00e3o (k\u1ebft h\u1ee3p v\u01a1i c\u1ea5p c\u1ee9u c\u00f9a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; m\u1ea1ch m\u00f4n, long c\u1ed1t, m\u1eabu l\u1ec7, m\u00f4i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ed7i v\u1ecb 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa ch\u00f3ng m\u1eb7t, \u00f9 tai, m\u1ea5t ng\u1ee7, hay qu\u00ean:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; toan t\u00e1o nh\u00e2n, ho\u00e0i s\u01a1n, long nh\u00e3n, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa b\u1ebf kinh:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 40g; b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c 120g; cam th\u1ea3o, ho\u00e0ng k\u1ef3, a giao, b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf, ph\u1ee5c linh, d\u01b0\u01a1ng quy, sa s\u00e2m, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, m\u1ed7i v\u1ecb 40g. T\u00e1n nh\u1ecf, ng\u00e0y u\u1ed1ng 12 \u2013 20g.<\/li>\n<\/ol>\nL\u01b0u \u00fd: T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng th\u00f4ng tin tr\u00ean ch\u1ec9 mang t\u00ednh ch\u1ea5t tham kh\u1ea3o, vi\u1ec7c s\u1eed d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u nh\u01b0 thu\u1ed1c u\u1ed1ng c\u1ea7n c\u00f3 s\u1ef1 t\u01b0 v\u1ea5n tr\u1ef1c ti\u1ebfp c\u1ee7a b\u00e1c s\u0129.<\/em><\/span><\/p>\nNgu\u1ed3n: C\u00e2y thu\u1ed1c v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt l\u00e0m thu\u1ed1c \u1edf Vi\u1ec7t Nam<\/strong><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
C\u00f4ng d\u1ee5ng:<\/strong>\u00a0C\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>1.\u00a0 M\u00f4 t\u1ea3<\/strong><\/span><\/h2>\n\nD\u00e2y leo to, d\u00e0i 5 \u2013 7m, c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1n. Th\u00e2n c\u00e0nh m\u00e0u x\u00e1m n\u00e2u, c\u00f3 n\u1ed1t s\u1ea9n, c\u00e0nh non h\u01a1i c\u00f3 c\u1ea1nh.<\/li>\nL\u00e1 m\u1ecdc so le, h\u00ecnh tr\u1ee9ng, d\u00e0i 5 \u2013 11cm, r\u1ed9ng 3 \u2013 7cm, g\u1ed1c thu\u00f4n h\u1eb9p, \u0111\u1ea7u c\u00f3 m\u0169i nh\u1ecdn, m\u00e9p kh\u00eda r\u0103ng nh\u1ecf, m\u1eb7t tr\u00ean nh\u1eb5n m\u00e0u l\u1ee5c s\u1eabm, m\u1eb7t d\u01b0\u1edbi c\u00f3 l\u00f4ng ng\u1eafn\u00a0\u1edf\u00a0g\u00e2n nh\u1eefng l\u00e1 non; cu\u1ed1ng l\u00e1 d\u00e0i 1,5 \u2013 3cm.<\/li>\nHoa \u0111\u01a1n t\u00ednh, kh\u00e1c g\u1ed1c: tr\u00e0ng c\u00f3 6 \u2013 9 c\u00e1nh, m\u00e0u v\u00e0ng tr\u1eafng, c\u00f3 m\u00f9i th\u01a1m; nh\u1ecb 5.<\/li>\nQu\u1ea3 m\u1ecdng, h\u00ecnh c\u1ea7u, d\u01b0\u1eddng k\u00ednh 5 \u2013 7mm, khi ch\u00edn m\u00e0u \u0111\u1ecf s\u1eabm; h\u1ea1t 1 \u2013 2.<\/li>\nM\u00f9a hoa: th\u00e1ng 5-7; m\u00f9a qu\u1ea3: th\u00e1ng 8-9.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>2.\u00a0 Ph\u00e2n b\u1ed1, s\u00ednh th\u00e1i<\/strong><\/span><\/h2>\n\u1ede Vi\u1ec7t Nam, c\u00f3 4 lo\u00e0i, trong \u0111\u00f3 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Schisandra Michx (S. coccinea Michx; S. chinensis Baill.) v\u00e0 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Kadsura Juss. (K. longipedunculata Finet. et Gagnep.). Qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e1c lo\u00e0i n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng l\u00e0m thu\u1ed1c v\u1edbi t\u00ean g\u1ecdi chung l\u00e0 \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed\u201d hay \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed nam\u201d. Ri\u00eang lo\u00e0i ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (S. chinensis Baill.) \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c ph\u00e1t hi\u1ec7n \u1edf m\u1ed9t s\u1ed1 v\u00f9ng n\u00fai cao gi\u00e1p bi\u00ean gi\u1edbi Trung Qu\u1ed1c, nh\u01b0 L\u00e0o Cai (Sa Pa, B\u00e1t X\u00e1t); Lai Ch\u00e2u (Phong Th\u1ed5, S\u00ecn H\u1ed3). Lo\u00e0i n\u00e0y c\u00f2n g\u1eb7p nhi\u1ec1u \u1edf Trung Qu\u1ed1c.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed thu\u1ed9c lo\u1ea1i d\u00e2y leo s\u1ed1ng nhi\u1ec1u n\u0103m, th\u01b0\u1eddng xanh, \u01b0a s\u00e1ng ho\u1eb7c c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1i ch\u1ecbu b\u00f3ng, \u01b0a s\u1ed1ng \u1edf v\u00f9ng c\u00f3 kh\u00ed h\u1eadu \u1ea9m m\u00e1t n\u00fai cao t\u1eeb 1300 \u0111\u1ebfn 1600m. C\u00e2y th\u01b0\u1eddng m\u1ecdc tr\u00f9m l\u00ean c\u00e1c c\u00e2y b\u1ee5i ho\u1eb7c c\u00e2y g\u1ed7 nh\u1ecf \u1edf ven r\u1eebng \u1ea9m, b\u1edd n\u01b0\u01a1ng r\u1eaby ho\u1eb7c m\u1ecdc l\u1eabn v\u00e0o c\u00e1c ki\u1ec3u r\u1eebng non \u0111ang t\u00e1i sinh. C\u00e2y m\u1ecdc \u1edf v\u00f9ng X\u00e0 X\u00e9n (x\u00e3 Sa Pa, huy\u1ec7n Sa Pa, t\u1ec9nh L\u00e0o Cai<\/a>) th\u1ea5y ra hoa qu\u1ea3 nhi\u1ec1u h\u00e0ng n\u0103m; \u0111\u1ebfn cu\u1ed1i m\u00f9a thu qu\u1ea3 ch\u00edn; r\u1ee5ng xung quanh g\u1ed1c c\u00e2y m\u1eb9. Qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u00edn c\u00f2n \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t s\u1ed1 lo\u00e0i chim, s\u00f3c \u0103n v\u00e0 ph\u00e1t t\u00e1n h\u1ea1t gi\u1ed1ng \u0111i kh\u1eafp n\u01a1i.<\/p>\n<\/span>3.\u00a0 B\u1ed9 ph\u1eadn d\u00f9ng<\/strong><\/span><\/h2>\nQu\u1ea3.<\/p>\n<\/span>4.\u00a0 Th\u00e0nh ph\u1ea7n ho\u00e1 h\u1ecdc ch\u00ednh:<\/strong><\/span><\/h2>\nTinh d\u1ea7u, acid h\u1eefu c\u01a1, vitamin C, \u0111\u01b0\u1eddng, ch\u1ea5t b\u00e9o.<\/p>\nQu\u1ea3 Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/figcaption><\/figure>\n<\/span>5.\u00a0 T\u00e1c d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c l\u00fd<\/strong><\/span><\/h2>\nCao t\u1eeb qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng tr\u1ee3 tim, \u0111i\u1ec1u h\u00f2a tu\u1ea7n ho\u00e0n m\u00e1u, k\u00edch th\u00edch h\u00f4 h\u1ea5p, gi\u00e3n m\u1ea1ch ngo\u1ea1i bi\u00ean, t\u0103ng t\u00ednh k\u00edch th\u00edch ph\u1ea3n x\u1ea1, v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ph\u1ea3n x\u1ea1 c\u00f3 \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n v\u1edbi li\u1ec1u th\u1ea5p.<\/p>\n\nN\u01b0\u1edbc s\u1eafc h\u1ea1t l\u00e0m h\u1ea1 \u0111\u01b0\u1eddng m\u00e1u tr\u00ean \u0111\u1ed9ng v\u1eadt g\u00e2y \u0111\u00e1i th\u00e1o \u0111\u01b0\u1eddng th\u1ef1c nghi\u1ec7m, gi\u1ea3m clorid m\u00e1u v\u00e0 \u0111\u1ed9 ki\u1ec1m d\u1ef1 tr\u1eef. Trong m\u00f4, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng \u00edt l\u01b0\u1ee3ng glycogen, trong khi l\u00e0m gi\u1ea3m l\u01b0\u1ee3ng glycogen trong gan; l\u01b0\u1ee3ng acid lactic gi\u1ea3m trong m\u00f4 v\u00e0 t\u0103ng trong gan.<\/li>\nNghi\u00ean c\u1ee9u tr\u00ean t\u1eed cung c\u00f4 l\u1eadp v\u00e0 tr\u00ean t\u1eed cung in vivo c\u1ee7a \u0111\u1ed9ng v\u1eadt cho th\u1ea5y cao t\u1eeb h\u1ea1t c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng m\u1ea1nh nh\u1ea5t, l\u00e0m t\u0103ng co b\u00f3p nh\u1ecbp nh\u00e0ng c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 h\u1ea7u nh\u01b0 kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u01a1ng l\u1ef1c c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 huy\u1ebft \u00e1p.<\/li>\n<\/ul>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 \u0111\u1ed9c t\u00ednh kh\u00f4ng \u0111\u00e1ng k\u1ec3. Th\u1eed nghi\u1ec7m l\u00e2m s\u00e0ng cho th\u1ea5y ch\u1ebf ph\u1ea9m t\u1eeb h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 hi\u1ec7u qu\u1ea3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb tr\u1ea7m c\u1ea3m \u1edf b\u1ec7nh nh\u00e2n t\u00e2m th\u1ea7n v\u00e0 suy nh\u01b0\u1ee3c, tr\u1ecb l\u1ef5, l\u00e0m t\u0103ng th\u1ecb l\u1ef1c ban \u0111\u00eam, l\u00e0m h\u1ea1 huy\u1ebft \u00e1p do t\u00e1c d\u1ee5ng d\u00e3n m\u1ea1ch v\u00e0 c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ed5. Thu\u1ed1c kh\u00f4ng g\u00e2y t\u00e1c d\u1ee5ng ngo\u00e0i \u00fd mu\u1ed1n.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ea3o v\u1ec7 ch\u1ed1ng \u0111\u1ed9c h\u1ea1i gan trong nh\u1eefng th\u1eed nghi\u1ec7m g\u00e2y \u0111\u1ed9c h\u1ea1i t\u1ebf b\u00e0o in vitro v\u1edbi carbon tetraclorid v\u00e0 D. galactosamin.<\/p>\n\nTrong th\u1eed nghi\u00eam tr\u00ean ba m\u00f4 h\u00ecnh th\u01b0\u01a1ng t\u1ed5n gan do mi\u1ec5n d\u1ecbch \u1edf chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng, gomisin A, m\u1ed9t lignan ph\u00e2n l\u1eadp t\u1eeb qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 c\u00e1c transaminase AST v\u00e0 ALT v\u00e0 c\u00f3 xu h\u01b0\u1edbng \u1ee9c ch\u1ebf c\u00e1c bi\u1ebfn \u0111\u1ed5i m\u00f4 b\u1ec7nh l\u00fd c\u1ee7a gan.<\/li>\nGomisin A c\u0169ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 gi\u1ea3i ph\u00f3ng transaminase g\u00e2y b\u1edfi acid deoxycholic t\u1eeb t\u1ebf b\u00e0o gan chu\u1ed9t c\u1ed1ng tr\u1eafng nu\u00f4i c\u1ea5y in vitro; nh\u01b0ng kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn s\u1ef1 t\u1ea1o nh\u1eefng t\u1ebf b\u00e0o g\u00e2v m\u1ea3ng tan m\u00e1u \u1ecf l\u00e1ch chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng mi\u1ec5n d\u1ecbch, v\u00e0 \u0111\u1ebfn ho\u1ea1t t\u00ednh tan m\u00e1u c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3 chu\u1ed9t lang trong ph\u1ea3n \u1ee9ng tan m\u00e1u mi\u1ec5n d\u1ecbch. K\u1ebft qu\u1ea3 th\u00ed nghi\u1ec7m ch\u1ee9ng minh gomisin A b\u1ea3o v\u1ec7 m\u00e0ng t\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a t\u1ebf b\u00e0o gan v\u00e0 kh\u00f4ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u1ea1o kh\u00e1ng th\u1ec3 v\u00e0 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3.<\/li>\n<\/ul>\nQu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u1ee9a c\u00e1c lignan c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng l\u00e0m gi\u1ea3m t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan trong c\u00e1c tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p vi\u00eam gan virus m\u1ea1n t\u00ednh. Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1ng khu\u1ea9n, b\u1ea3o v\u1ec7 gan, c\u01b0\u1eddng tim v\u00e0 an th\u1ea7n.<\/p>\n\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh c\u00f3 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 transaminase huy\u1ebft thanh cao, t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan, m\u1ec7t nh\u1ecdc, \u0111\u1ed5 m\u1ed3 h\u00f4i \u0111\u00eam, m\u1ea5t ng\u1ee7, stress m\u1ea1nh, hay qu\u00ean, h\u1ed3i h\u1ed9p v\u00e0 ti\u00eau ch\u1ea3y m\u1ea1n t\u00ednh.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng h\u1ed3i ph\u1ee5c ch\u1ee9c n\u0103ng gan v\u00e0 l\u00e0m gi\u1ea3m ALT huy\u1ebft thanh nhanh trong vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh, v\u00e0 c\u00f2n k\u00edch th\u00edch cytochrom P450 l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c trong c\u01a1 th\u1ec3.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng t\u1ed5ng h\u1ee3p protein trong gan v\u00e0 l\u00e0m t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 gan, c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 n\u00e0y l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ch\u1ee9c n\u0103ng gan.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>6. T\u00ednh v\u1ecb, c\u00f4ng n\u0103ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 v\u1ecb chua ch\u00e1t, t\u00ednh \u1ea5m, v\u00e0o hai kinh ph\u1ebf, th\u1eadn, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>7. C\u00f4ng d\u1ee5ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng tri ph\u1ebf h\u01b0, ho t\u1ee9c ng\u1ef1c, suy\u1ec5n, mi\u1ec7ng.kh\u00f4 kh\u00e1t n\u01b0\u1edbc, m\u1ecfi m\u1ec7t, th\u1eadn h\u01b0, li\u1ec7t d\u01b0\u01a1ng, di tinh, m\u1ed3 h\u00f4i tr\u1ed9m, t\u1ea3 l\u1ef5 l\u00e2u ng\u00e0y, \u0111\u00e1i d\u1ea7m. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng 2 \u2013 4g, ng\u00e0y 3 l\u1ea7n d\u1ea1ng thu\u1ed1c s\u1eafc ho\u1eb7c b\u1ed9t. Th\u01b0\u1eddng ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1c.<\/p>\nTrong y h\u1ecdc c\u1ed5 truy\u1ec1n Trung Qu\u1ed1c, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 h\u1ed3i ph\u1ee5c s\u1ee9c kh\u1ecfe, l\u00e0m thu\u1ed1c b\u1ed5, thu\u1ed1c l\u00e0m s\u0103n, tr\u1ecb l\u1ef5, b\u1ec7nh l\u1eadu, c\u1ea3m l\u1ea1nh, say s\u00f3ng, vi\u00eam ph\u1ebf qu\u1ea3n, hen ph\u1ebf qu\u1ea3n, ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u kh\u00e1c. Ng\u00e0y u\u1ed1ng 5 \u2013 15g qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea1ng thu\u1ed1c h\u00e3m v\u00f3i n\u01b0\u1edbc n\u00f3ng, thu\u1ed1c s\u1eafc, b\u1ed9t v\u00e0 r\u01b0\u1ee3u thu\u1ed1c.<\/p>\nKi\u00eang k\u1ef5:<\/strong><\/p>\n\nKh\u00f4ng d\u00f9ng cho ng\u01b0\u1eddi \u0111ang c\u1ea3m s\u1ed1t cao, \u0111ang l\u00ean s\u1ecfi ho\u1eb7c s\u1ed1t ph\u00e1t ban.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>8\u00a0\u00a0 B\u00e0i thu\u1ed1c c\u00f3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/strong><\/span><\/h2>\n\nCh\u1eefa t\u1ef3 th\u1eadn d\u01b0\u01a1ng h\u01b0 \u0111i t\u1ea3:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; ph\u00e1 c\u1ed1 ch\u1ec9 12g; nh\u1ee5c \u0111\u1eadu kh\u1ea5u, ng\u00f4 th\u00f9 du, m\u1ed7i v\u1ecb 4g. C\u00e1c v\u1ecb t\u00e1n nh\u1ecf, luy\u1ec7n vi\u00ean v\u00f3i \u0111\u1ea1i t\u00e1o v\u00e0 sinh kh\u01b0\u01a1ng. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng lOg, ng\u00e0y m\u1ed9t l\u1ea7n h\u00f2a v\u1edbi \u00edt n\u01b0\u1edbc mu\u1ed1i l\u00e0m thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do ph\u1ebf kh\u00ed h\u01b0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed lOg; th\u1ee5c \u0111\u1ecba, t\u1eed uy\u1ec3n, tang b\u1ea1ch b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m, ho\u00e0ng k\u1ef3, m\u1ed7i v\u1ecb 10g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do m\u1ea5t m\u00e1u, thi\u1ebfu m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16g; huy\u1ec1n s\u00e2m, \u0111\u1ecba ho\u00e0ng, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; thi\u00ean m\u00f4n, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; \u0111an s\u00e2m, ph\u1ee5c linh, vi\u1ec5n ch\u00ed, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, b\u00e1 t\u1eed nh\u00e2n, toan t\u00e1o nh\u00e2n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; c\u00e1t c\u00e1nh 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen suy\u1ec5n \u1edf ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; m\u1ea1ch m\u00f4n 16g; sa s\u00e2m b\u1eafc, ng\u01b0u t\u1ea5t, m\u1ed7i v\u1ecb 12g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen ph\u1ebf qu\u1ea3n:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; t\u1ebf t\u00e2n, t\u1eed uy\u1ec3n, kho\u1ea3n \u0111\u00f4ng hoa, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; ma ho\u00e0ng10g; b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf 8g; x\u1ea1 can 6g; g\u1eebng s\u1ed1ng 4g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 nh\u1ed3i m\u00e1u c\u01a1 tim (k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi c\u1ea5p c\u1ee9u c\u1ee7a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, nh\u00e2n s\u00e2m, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; cam th\u1ea3o 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng.<\/li>\nCh\u1eefa suy tim:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 12g; \u0111an s\u00e2m, long c\u1ed1t, m\u1ed7i v\u1ecb 16g; ho\u00e0ng k\u1ef3, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ea1ch m\u00f4n, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, tr\u1ea1ch t\u1ea3, m\u00e3 \u0111\u1ea9, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, h\u1ed5ng hoa, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; \u0111\u00e0o nh\u00e2n 6g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa thi\u1ec3u m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 10g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16 g; ph\u1ee5c linh, ho\u00e0ng k\u1ef3, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy. vi\u1ec5n ch\u00ed, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; b\u1ea1ch tru\u1eadt 8g; qu\u1ebf t\u00e2m, cam th\u1ea3o, tr\u1ea7n b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 6g; g\u1eebng 2g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 tai bi\u1ec3n m\u1ea1ch m\u00e1u n\u00e3o (k\u1ebft h\u1ee3p v\u01a1i c\u1ea5p c\u1ee9u c\u00f9a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; m\u1ea1ch m\u00f4n, long c\u1ed1t, m\u1eabu l\u1ec7, m\u00f4i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ed7i v\u1ecb 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa ch\u00f3ng m\u1eb7t, \u00f9 tai, m\u1ea5t ng\u1ee7, hay qu\u00ean:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; toan t\u00e1o nh\u00e2n, ho\u00e0i s\u01a1n, long nh\u00e3n, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa b\u1ebf kinh:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 40g; b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c 120g; cam th\u1ea3o, ho\u00e0ng k\u1ef3, a giao, b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf, ph\u1ee5c linh, d\u01b0\u01a1ng quy, sa s\u00e2m, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, m\u1ed7i v\u1ecb 40g. T\u00e1n nh\u1ecf, ng\u00e0y u\u1ed1ng 12 \u2013 20g.<\/li>\n<\/ol>\nL\u01b0u \u00fd: T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng th\u00f4ng tin tr\u00ean ch\u1ec9 mang t\u00ednh ch\u1ea5t tham kh\u1ea3o, vi\u1ec7c s\u1eed d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u nh\u01b0 thu\u1ed1c u\u1ed1ng c\u1ea7n c\u00f3 s\u1ef1 t\u01b0 v\u1ea5n tr\u1ef1c ti\u1ebfp c\u1ee7a b\u00e1c s\u0129.<\/em><\/span><\/p>\nNgu\u1ed3n: C\u00e2y thu\u1ed1c v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt l\u00e0m thu\u1ed1c \u1edf Vi\u1ec7t Nam<\/strong><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
\u1ede Vi\u1ec7t Nam, c\u00f3 4 lo\u00e0i, trong \u0111\u00f3 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Schisandra Michx (S. coccinea Michx; S. chinensis Baill.) v\u00e0 2 lo\u00e0i thu\u1ed9c chi Kadsura Juss. (K. longipedunculata Finet. et Gagnep.). Qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e1c lo\u00e0i n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng l\u00e0m thu\u1ed1c v\u1edbi t\u00ean g\u1ecdi chung l\u00e0 \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed\u201d hay \u201cng\u0169 v\u1ecb t\u1eed nam\u201d. Ri\u00eang lo\u00e0i ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (S. chinensis Baill.) \u0111\u00e3 \u0111\u01b0\u1ee3c ph\u00e1t hi\u1ec7n \u1edf m\u1ed9t s\u1ed1 v\u00f9ng n\u00fai cao gi\u00e1p bi\u00ean gi\u1edbi Trung Qu\u1ed1c, nh\u01b0 L\u00e0o Cai (Sa Pa, B\u00e1t X\u00e1t); Lai Ch\u00e2u (Phong Th\u1ed5, S\u00ecn H\u1ed3). Lo\u00e0i n\u00e0y c\u00f2n g\u1eb7p nhi\u1ec1u \u1edf Trung Qu\u1ed1c.<\/p>\n
Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed thu\u1ed9c lo\u1ea1i d\u00e2y leo s\u1ed1ng nhi\u1ec1u n\u0103m, th\u01b0\u1eddng xanh, \u01b0a s\u00e1ng ho\u1eb7c c\u00f3 th\u1ec3 h\u01a1i ch\u1ecbu b\u00f3ng, \u01b0a s\u1ed1ng \u1edf v\u00f9ng c\u00f3 kh\u00ed h\u1eadu \u1ea9m m\u00e1t n\u00fai cao t\u1eeb 1300 \u0111\u1ebfn 1600m. C\u00e2y th\u01b0\u1eddng m\u1ecdc tr\u00f9m l\u00ean c\u00e1c c\u00e2y b\u1ee5i ho\u1eb7c c\u00e2y g\u1ed7 nh\u1ecf \u1edf ven r\u1eebng \u1ea9m, b\u1edd n\u01b0\u01a1ng r\u1eaby ho\u1eb7c m\u1ecdc l\u1eabn v\u00e0o c\u00e1c ki\u1ec3u r\u1eebng non \u0111ang t\u00e1i sinh. C\u00e2y m\u1ecdc \u1edf v\u00f9ng X\u00e0 X\u00e9n (x\u00e3 Sa Pa, huy\u1ec7n Sa Pa, t\u1ec9nh L\u00e0o Cai<\/a>) th\u1ea5y ra hoa qu\u1ea3 nhi\u1ec1u h\u00e0ng n\u0103m; \u0111\u1ebfn cu\u1ed1i m\u00f9a thu qu\u1ea3 ch\u00edn; r\u1ee5ng xung quanh g\u1ed1c c\u00e2y m\u1eb9. Qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u00edn c\u00f2n \u0111\u01b0\u1ee3c m\u1ed9t s\u1ed1 lo\u00e0i chim, s\u00f3c \u0103n v\u00e0 ph\u00e1t t\u00e1n h\u1ea1t gi\u1ed1ng \u0111i kh\u1eafp n\u01a1i.<\/p>\n<\/span>3.\u00a0 B\u1ed9 ph\u1eadn d\u00f9ng<\/strong><\/span><\/h2>\nQu\u1ea3.<\/p>\n<\/span>4.\u00a0 Th\u00e0nh ph\u1ea7n ho\u00e1 h\u1ecdc ch\u00ednh:<\/strong><\/span><\/h2>\nTinh d\u1ea7u, acid h\u1eefu c\u01a1, vitamin C, \u0111\u01b0\u1eddng, ch\u1ea5t b\u00e9o.<\/p>\nQu\u1ea3 Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/figcaption><\/figure>\n<\/span>5.\u00a0 T\u00e1c d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c l\u00fd<\/strong><\/span><\/h2>\nCao t\u1eeb qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng tr\u1ee3 tim, \u0111i\u1ec1u h\u00f2a tu\u1ea7n ho\u00e0n m\u00e1u, k\u00edch th\u00edch h\u00f4 h\u1ea5p, gi\u00e3n m\u1ea1ch ngo\u1ea1i bi\u00ean, t\u0103ng t\u00ednh k\u00edch th\u00edch ph\u1ea3n x\u1ea1, v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ph\u1ea3n x\u1ea1 c\u00f3 \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n v\u1edbi li\u1ec1u th\u1ea5p.<\/p>\n\nN\u01b0\u1edbc s\u1eafc h\u1ea1t l\u00e0m h\u1ea1 \u0111\u01b0\u1eddng m\u00e1u tr\u00ean \u0111\u1ed9ng v\u1eadt g\u00e2y \u0111\u00e1i th\u00e1o \u0111\u01b0\u1eddng th\u1ef1c nghi\u1ec7m, gi\u1ea3m clorid m\u00e1u v\u00e0 \u0111\u1ed9 ki\u1ec1m d\u1ef1 tr\u1eef. Trong m\u00f4, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng \u00edt l\u01b0\u1ee3ng glycogen, trong khi l\u00e0m gi\u1ea3m l\u01b0\u1ee3ng glycogen trong gan; l\u01b0\u1ee3ng acid lactic gi\u1ea3m trong m\u00f4 v\u00e0 t\u0103ng trong gan.<\/li>\nNghi\u00ean c\u1ee9u tr\u00ean t\u1eed cung c\u00f4 l\u1eadp v\u00e0 tr\u00ean t\u1eed cung in vivo c\u1ee7a \u0111\u1ed9ng v\u1eadt cho th\u1ea5y cao t\u1eeb h\u1ea1t c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng m\u1ea1nh nh\u1ea5t, l\u00e0m t\u0103ng co b\u00f3p nh\u1ecbp nh\u00e0ng c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 h\u1ea7u nh\u01b0 kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u01a1ng l\u1ef1c c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 huy\u1ebft \u00e1p.<\/li>\n<\/ul>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 \u0111\u1ed9c t\u00ednh kh\u00f4ng \u0111\u00e1ng k\u1ec3. Th\u1eed nghi\u1ec7m l\u00e2m s\u00e0ng cho th\u1ea5y ch\u1ebf ph\u1ea9m t\u1eeb h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 hi\u1ec7u qu\u1ea3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb tr\u1ea7m c\u1ea3m \u1edf b\u1ec7nh nh\u00e2n t\u00e2m th\u1ea7n v\u00e0 suy nh\u01b0\u1ee3c, tr\u1ecb l\u1ef5, l\u00e0m t\u0103ng th\u1ecb l\u1ef1c ban \u0111\u00eam, l\u00e0m h\u1ea1 huy\u1ebft \u00e1p do t\u00e1c d\u1ee5ng d\u00e3n m\u1ea1ch v\u00e0 c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ed5. Thu\u1ed1c kh\u00f4ng g\u00e2y t\u00e1c d\u1ee5ng ngo\u00e0i \u00fd mu\u1ed1n.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ea3o v\u1ec7 ch\u1ed1ng \u0111\u1ed9c h\u1ea1i gan trong nh\u1eefng th\u1eed nghi\u1ec7m g\u00e2y \u0111\u1ed9c h\u1ea1i t\u1ebf b\u00e0o in vitro v\u1edbi carbon tetraclorid v\u00e0 D. galactosamin.<\/p>\n\nTrong th\u1eed nghi\u00eam tr\u00ean ba m\u00f4 h\u00ecnh th\u01b0\u01a1ng t\u1ed5n gan do mi\u1ec5n d\u1ecbch \u1edf chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng, gomisin A, m\u1ed9t lignan ph\u00e2n l\u1eadp t\u1eeb qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 c\u00e1c transaminase AST v\u00e0 ALT v\u00e0 c\u00f3 xu h\u01b0\u1edbng \u1ee9c ch\u1ebf c\u00e1c bi\u1ebfn \u0111\u1ed5i m\u00f4 b\u1ec7nh l\u00fd c\u1ee7a gan.<\/li>\nGomisin A c\u0169ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 gi\u1ea3i ph\u00f3ng transaminase g\u00e2y b\u1edfi acid deoxycholic t\u1eeb t\u1ebf b\u00e0o gan chu\u1ed9t c\u1ed1ng tr\u1eafng nu\u00f4i c\u1ea5y in vitro; nh\u01b0ng kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn s\u1ef1 t\u1ea1o nh\u1eefng t\u1ebf b\u00e0o g\u00e2v m\u1ea3ng tan m\u00e1u \u1ecf l\u00e1ch chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng mi\u1ec5n d\u1ecbch, v\u00e0 \u0111\u1ebfn ho\u1ea1t t\u00ednh tan m\u00e1u c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3 chu\u1ed9t lang trong ph\u1ea3n \u1ee9ng tan m\u00e1u mi\u1ec5n d\u1ecbch. K\u1ebft qu\u1ea3 th\u00ed nghi\u1ec7m ch\u1ee9ng minh gomisin A b\u1ea3o v\u1ec7 m\u00e0ng t\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a t\u1ebf b\u00e0o gan v\u00e0 kh\u00f4ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u1ea1o kh\u00e1ng th\u1ec3 v\u00e0 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3.<\/li>\n<\/ul>\nQu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u1ee9a c\u00e1c lignan c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng l\u00e0m gi\u1ea3m t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan trong c\u00e1c tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p vi\u00eam gan virus m\u1ea1n t\u00ednh. Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1ng khu\u1ea9n, b\u1ea3o v\u1ec7 gan, c\u01b0\u1eddng tim v\u00e0 an th\u1ea7n.<\/p>\n\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh c\u00f3 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 transaminase huy\u1ebft thanh cao, t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan, m\u1ec7t nh\u1ecdc, \u0111\u1ed5 m\u1ed3 h\u00f4i \u0111\u00eam, m\u1ea5t ng\u1ee7, stress m\u1ea1nh, hay qu\u00ean, h\u1ed3i h\u1ed9p v\u00e0 ti\u00eau ch\u1ea3y m\u1ea1n t\u00ednh.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng h\u1ed3i ph\u1ee5c ch\u1ee9c n\u0103ng gan v\u00e0 l\u00e0m gi\u1ea3m ALT huy\u1ebft thanh nhanh trong vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh, v\u00e0 c\u00f2n k\u00edch th\u00edch cytochrom P450 l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c trong c\u01a1 th\u1ec3.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng t\u1ed5ng h\u1ee3p protein trong gan v\u00e0 l\u00e0m t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 gan, c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 n\u00e0y l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ch\u1ee9c n\u0103ng gan.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>6. T\u00ednh v\u1ecb, c\u00f4ng n\u0103ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 v\u1ecb chua ch\u00e1t, t\u00ednh \u1ea5m, v\u00e0o hai kinh ph\u1ebf, th\u1eadn, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>7. C\u00f4ng d\u1ee5ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng tri ph\u1ebf h\u01b0, ho t\u1ee9c ng\u1ef1c, suy\u1ec5n, mi\u1ec7ng.kh\u00f4 kh\u00e1t n\u01b0\u1edbc, m\u1ecfi m\u1ec7t, th\u1eadn h\u01b0, li\u1ec7t d\u01b0\u01a1ng, di tinh, m\u1ed3 h\u00f4i tr\u1ed9m, t\u1ea3 l\u1ef5 l\u00e2u ng\u00e0y, \u0111\u00e1i d\u1ea7m. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng 2 \u2013 4g, ng\u00e0y 3 l\u1ea7n d\u1ea1ng thu\u1ed1c s\u1eafc ho\u1eb7c b\u1ed9t. Th\u01b0\u1eddng ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1c.<\/p>\nTrong y h\u1ecdc c\u1ed5 truy\u1ec1n Trung Qu\u1ed1c, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 h\u1ed3i ph\u1ee5c s\u1ee9c kh\u1ecfe, l\u00e0m thu\u1ed1c b\u1ed5, thu\u1ed1c l\u00e0m s\u0103n, tr\u1ecb l\u1ef5, b\u1ec7nh l\u1eadu, c\u1ea3m l\u1ea1nh, say s\u00f3ng, vi\u00eam ph\u1ebf qu\u1ea3n, hen ph\u1ebf qu\u1ea3n, ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u kh\u00e1c. Ng\u00e0y u\u1ed1ng 5 \u2013 15g qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea1ng thu\u1ed1c h\u00e3m v\u00f3i n\u01b0\u1edbc n\u00f3ng, thu\u1ed1c s\u1eafc, b\u1ed9t v\u00e0 r\u01b0\u1ee3u thu\u1ed1c.<\/p>\nKi\u00eang k\u1ef5:<\/strong><\/p>\n\nKh\u00f4ng d\u00f9ng cho ng\u01b0\u1eddi \u0111ang c\u1ea3m s\u1ed1t cao, \u0111ang l\u00ean s\u1ecfi ho\u1eb7c s\u1ed1t ph\u00e1t ban.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>8\u00a0\u00a0 B\u00e0i thu\u1ed1c c\u00f3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/strong><\/span><\/h2>\n\nCh\u1eefa t\u1ef3 th\u1eadn d\u01b0\u01a1ng h\u01b0 \u0111i t\u1ea3:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; ph\u00e1 c\u1ed1 ch\u1ec9 12g; nh\u1ee5c \u0111\u1eadu kh\u1ea5u, ng\u00f4 th\u00f9 du, m\u1ed7i v\u1ecb 4g. C\u00e1c v\u1ecb t\u00e1n nh\u1ecf, luy\u1ec7n vi\u00ean v\u00f3i \u0111\u1ea1i t\u00e1o v\u00e0 sinh kh\u01b0\u01a1ng. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng lOg, ng\u00e0y m\u1ed9t l\u1ea7n h\u00f2a v\u1edbi \u00edt n\u01b0\u1edbc mu\u1ed1i l\u00e0m thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do ph\u1ebf kh\u00ed h\u01b0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed lOg; th\u1ee5c \u0111\u1ecba, t\u1eed uy\u1ec3n, tang b\u1ea1ch b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m, ho\u00e0ng k\u1ef3, m\u1ed7i v\u1ecb 10g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do m\u1ea5t m\u00e1u, thi\u1ebfu m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16g; huy\u1ec1n s\u00e2m, \u0111\u1ecba ho\u00e0ng, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; thi\u00ean m\u00f4n, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; \u0111an s\u00e2m, ph\u1ee5c linh, vi\u1ec5n ch\u00ed, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, b\u00e1 t\u1eed nh\u00e2n, toan t\u00e1o nh\u00e2n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; c\u00e1t c\u00e1nh 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen suy\u1ec5n \u1edf ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; m\u1ea1ch m\u00f4n 16g; sa s\u00e2m b\u1eafc, ng\u01b0u t\u1ea5t, m\u1ed7i v\u1ecb 12g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen ph\u1ebf qu\u1ea3n:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; t\u1ebf t\u00e2n, t\u1eed uy\u1ec3n, kho\u1ea3n \u0111\u00f4ng hoa, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; ma ho\u00e0ng10g; b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf 8g; x\u1ea1 can 6g; g\u1eebng s\u1ed1ng 4g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 nh\u1ed3i m\u00e1u c\u01a1 tim (k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi c\u1ea5p c\u1ee9u c\u1ee7a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, nh\u00e2n s\u00e2m, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; cam th\u1ea3o 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng.<\/li>\nCh\u1eefa suy tim:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 12g; \u0111an s\u00e2m, long c\u1ed1t, m\u1ed7i v\u1ecb 16g; ho\u00e0ng k\u1ef3, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ea1ch m\u00f4n, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, tr\u1ea1ch t\u1ea3, m\u00e3 \u0111\u1ea9, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, h\u1ed5ng hoa, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; \u0111\u00e0o nh\u00e2n 6g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa thi\u1ec3u m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 10g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16 g; ph\u1ee5c linh, ho\u00e0ng k\u1ef3, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy. vi\u1ec5n ch\u00ed, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; b\u1ea1ch tru\u1eadt 8g; qu\u1ebf t\u00e2m, cam th\u1ea3o, tr\u1ea7n b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 6g; g\u1eebng 2g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 tai bi\u1ec3n m\u1ea1ch m\u00e1u n\u00e3o (k\u1ebft h\u1ee3p v\u01a1i c\u1ea5p c\u1ee9u c\u00f9a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; m\u1ea1ch m\u00f4n, long c\u1ed1t, m\u1eabu l\u1ec7, m\u00f4i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ed7i v\u1ecb 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa ch\u00f3ng m\u1eb7t, \u00f9 tai, m\u1ea5t ng\u1ee7, hay qu\u00ean:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; toan t\u00e1o nh\u00e2n, ho\u00e0i s\u01a1n, long nh\u00e3n, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa b\u1ebf kinh:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 40g; b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c 120g; cam th\u1ea3o, ho\u00e0ng k\u1ef3, a giao, b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf, ph\u1ee5c linh, d\u01b0\u01a1ng quy, sa s\u00e2m, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, m\u1ed7i v\u1ecb 40g. T\u00e1n nh\u1ecf, ng\u00e0y u\u1ed1ng 12 \u2013 20g.<\/li>\n<\/ol>\nL\u01b0u \u00fd: T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng th\u00f4ng tin tr\u00ean ch\u1ec9 mang t\u00ednh ch\u1ea5t tham kh\u1ea3o, vi\u1ec7c s\u1eed d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u nh\u01b0 thu\u1ed1c u\u1ed1ng c\u1ea7n c\u00f3 s\u1ef1 t\u01b0 v\u1ea5n tr\u1ef1c ti\u1ebfp c\u1ee7a b\u00e1c s\u0129.<\/em><\/span><\/p>\nNgu\u1ed3n: C\u00e2y thu\u1ed1c v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt l\u00e0m thu\u1ed1c \u1edf Vi\u1ec7t Nam<\/strong><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
Qu\u1ea3.<\/p>\n
Tinh d\u1ea7u, acid h\u1eefu c\u01a1, vitamin C, \u0111\u01b0\u1eddng, ch\u1ea5t b\u00e9o.<\/p>\nQu\u1ea3 Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/figcaption><\/figure>\n<\/span>5.\u00a0 T\u00e1c d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c l\u00fd<\/strong><\/span><\/h2>\nCao t\u1eeb qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng tr\u1ee3 tim, \u0111i\u1ec1u h\u00f2a tu\u1ea7n ho\u00e0n m\u00e1u, k\u00edch th\u00edch h\u00f4 h\u1ea5p, gi\u00e3n m\u1ea1ch ngo\u1ea1i bi\u00ean, t\u0103ng t\u00ednh k\u00edch th\u00edch ph\u1ea3n x\u1ea1, v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ph\u1ea3n x\u1ea1 c\u00f3 \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n v\u1edbi li\u1ec1u th\u1ea5p.<\/p>\n\nN\u01b0\u1edbc s\u1eafc h\u1ea1t l\u00e0m h\u1ea1 \u0111\u01b0\u1eddng m\u00e1u tr\u00ean \u0111\u1ed9ng v\u1eadt g\u00e2y \u0111\u00e1i th\u00e1o \u0111\u01b0\u1eddng th\u1ef1c nghi\u1ec7m, gi\u1ea3m clorid m\u00e1u v\u00e0 \u0111\u1ed9 ki\u1ec1m d\u1ef1 tr\u1eef. Trong m\u00f4, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng \u00edt l\u01b0\u1ee3ng glycogen, trong khi l\u00e0m gi\u1ea3m l\u01b0\u1ee3ng glycogen trong gan; l\u01b0\u1ee3ng acid lactic gi\u1ea3m trong m\u00f4 v\u00e0 t\u0103ng trong gan.<\/li>\nNghi\u00ean c\u1ee9u tr\u00ean t\u1eed cung c\u00f4 l\u1eadp v\u00e0 tr\u00ean t\u1eed cung in vivo c\u1ee7a \u0111\u1ed9ng v\u1eadt cho th\u1ea5y cao t\u1eeb h\u1ea1t c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng m\u1ea1nh nh\u1ea5t, l\u00e0m t\u0103ng co b\u00f3p nh\u1ecbp nh\u00e0ng c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 h\u1ea7u nh\u01b0 kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn tr\u01b0\u01a1ng l\u1ef1c c\u01a1 t\u1eed cung v\u00e0 huy\u1ebft \u00e1p.<\/li>\n<\/ul>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 \u0111\u1ed9c t\u00ednh kh\u00f4ng \u0111\u00e1ng k\u1ec3. Th\u1eed nghi\u1ec7m l\u00e2m s\u00e0ng cho th\u1ea5y ch\u1ebf ph\u1ea9m t\u1eeb h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 hi\u1ec7u qu\u1ea3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb tr\u1ea7m c\u1ea3m \u1edf b\u1ec7nh nh\u00e2n t\u00e2m th\u1ea7n v\u00e0 suy nh\u01b0\u1ee3c, tr\u1ecb l\u1ef5, l\u00e0m t\u0103ng th\u1ecb l\u1ef1c ban \u0111\u00eam, l\u00e0m h\u1ea1 huy\u1ebft \u00e1p do t\u00e1c d\u1ee5ng d\u00e3n m\u1ea1ch v\u00e0 c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ed5. Thu\u1ed1c kh\u00f4ng g\u00e2y t\u00e1c d\u1ee5ng ngo\u00e0i \u00fd mu\u1ed1n.<\/p>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ea3o v\u1ec7 ch\u1ed1ng \u0111\u1ed9c h\u1ea1i gan trong nh\u1eefng th\u1eed nghi\u1ec7m g\u00e2y \u0111\u1ed9c h\u1ea1i t\u1ebf b\u00e0o in vitro v\u1edbi carbon tetraclorid v\u00e0 D. galactosamin.<\/p>\n\nTrong th\u1eed nghi\u00eam tr\u00ean ba m\u00f4 h\u00ecnh th\u01b0\u01a1ng t\u1ed5n gan do mi\u1ec5n d\u1ecbch \u1edf chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng, gomisin A, m\u1ed9t lignan ph\u00e2n l\u1eadp t\u1eeb qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 c\u00e1c transaminase AST v\u00e0 ALT v\u00e0 c\u00f3 xu h\u01b0\u1edbng \u1ee9c ch\u1ebf c\u00e1c bi\u1ebfn \u0111\u1ed5i m\u00f4 b\u1ec7nh l\u00fd c\u1ee7a gan.<\/li>\nGomisin A c\u0169ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 gi\u1ea3i ph\u00f3ng transaminase g\u00e2y b\u1edfi acid deoxycholic t\u1eeb t\u1ebf b\u00e0o gan chu\u1ed9t c\u1ed1ng tr\u1eafng nu\u00f4i c\u1ea5y in vitro; nh\u01b0ng kh\u00f4ng \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng \u0111\u1ebfn s\u1ef1 t\u1ea1o nh\u1eefng t\u1ebf b\u00e0o g\u00e2v m\u1ea3ng tan m\u00e1u \u1ecf l\u00e1ch chu\u1ed9t nh\u1eaft tr\u1eafng mi\u1ec5n d\u1ecbch, v\u00e0 \u0111\u1ebfn ho\u1ea1t t\u00ednh tan m\u00e1u c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3 chu\u1ed9t lang trong ph\u1ea3n \u1ee9ng tan m\u00e1u mi\u1ec5n d\u1ecbch. K\u1ebft qu\u1ea3 th\u00ed nghi\u1ec7m ch\u1ee9ng minh gomisin A b\u1ea3o v\u1ec7 m\u00e0ng t\u01b0\u01a1ng c\u1ee7a t\u1ebf b\u00e0o gan v\u00e0 kh\u00f4ng \u1ee9c ch\u1ebf s\u1ef1 t\u1ea1o kh\u00e1ng th\u1ec3 v\u00e0 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a b\u1ed5 th\u1ec3.<\/li>\n<\/ul>\nQu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u1ee9a c\u00e1c lignan c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng l\u00e0m gi\u1ea3m t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan trong c\u00e1c tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p vi\u00eam gan virus m\u1ea1n t\u00ednh. Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1ng khu\u1ea9n, b\u1ea3o v\u1ec7 gan, c\u01b0\u1eddng tim v\u00e0 an th\u1ea7n.<\/p>\n\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh c\u00f3 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9 transaminase huy\u1ebft thanh cao, t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan, m\u1ec7t nh\u1ecdc, \u0111\u1ed5 m\u1ed3 h\u00f4i \u0111\u00eam, m\u1ea5t ng\u1ee7, stress m\u1ea1nh, hay qu\u00ean, h\u1ed3i h\u1ed9p v\u00e0 ti\u00eau ch\u1ea3y m\u1ea1n t\u00ednh.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng h\u1ed3i ph\u1ee5c ch\u1ee9c n\u0103ng gan v\u00e0 l\u00e0m gi\u1ea3m ALT huy\u1ebft thanh nhanh trong vi\u00eam gan m\u1ea1n t\u00ednh, v\u00e0 c\u00f2n k\u00edch th\u00edch cytochrom P450 l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c trong c\u01a1 th\u1ec3.<\/li>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0m t\u0103ng t\u1ed5ng h\u1ee3p protein trong gan v\u00e0 l\u00e0m t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 gan, c\u00e1c ti\u1ec3u th\u1ec3 n\u00e0y l\u00e0m t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng gi\u1ea3i \u0111\u1ed9c v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ch\u1ee9c n\u0103ng gan.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>6. T\u00ednh v\u1ecb, c\u00f4ng n\u0103ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 v\u1ecb chua ch\u00e1t, t\u00ednh \u1ea5m, v\u00e0o hai kinh ph\u1ebf, th\u1eadn, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n<\/span>7. C\u00f4ng d\u1ee5ng<\/strong><\/span><\/h2>\nNg\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng tri ph\u1ebf h\u01b0, ho t\u1ee9c ng\u1ef1c, suy\u1ec5n, mi\u1ec7ng.kh\u00f4 kh\u00e1t n\u01b0\u1edbc, m\u1ecfi m\u1ec7t, th\u1eadn h\u01b0, li\u1ec7t d\u01b0\u01a1ng, di tinh, m\u1ed3 h\u00f4i tr\u1ed9m, t\u1ea3 l\u1ef5 l\u00e2u ng\u00e0y, \u0111\u00e1i d\u1ea7m. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng 2 \u2013 4g, ng\u00e0y 3 l\u1ea7n d\u1ea1ng thu\u1ed1c s\u1eafc ho\u1eb7c b\u1ed9t. Th\u01b0\u1eddng ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1c.<\/p>\nTrong y h\u1ecdc c\u1ed5 truy\u1ec1n Trung Qu\u1ed1c, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 h\u1ed3i ph\u1ee5c s\u1ee9c kh\u1ecfe, l\u00e0m thu\u1ed1c b\u1ed5, thu\u1ed1c l\u00e0m s\u0103n, tr\u1ecb l\u1ef5, b\u1ec7nh l\u1eadu, c\u1ea3m l\u1ea1nh, say s\u00f3ng, vi\u00eam ph\u1ebf qu\u1ea3n, hen ph\u1ebf qu\u1ea3n, ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u kh\u00e1c. Ng\u00e0y u\u1ed1ng 5 \u2013 15g qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea1ng thu\u1ed1c h\u00e3m v\u00f3i n\u01b0\u1edbc n\u00f3ng, thu\u1ed1c s\u1eafc, b\u1ed9t v\u00e0 r\u01b0\u1ee3u thu\u1ed1c.<\/p>\nKi\u00eang k\u1ef5:<\/strong><\/p>\n\nKh\u00f4ng d\u00f9ng cho ng\u01b0\u1eddi \u0111ang c\u1ea3m s\u1ed1t cao, \u0111ang l\u00ean s\u1ecfi ho\u1eb7c s\u1ed1t ph\u00e1t ban.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>8\u00a0\u00a0 B\u00e0i thu\u1ed1c c\u00f3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/strong><\/span><\/h2>\n\nCh\u1eefa t\u1ef3 th\u1eadn d\u01b0\u01a1ng h\u01b0 \u0111i t\u1ea3:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; ph\u00e1 c\u1ed1 ch\u1ec9 12g; nh\u1ee5c \u0111\u1eadu kh\u1ea5u, ng\u00f4 th\u00f9 du, m\u1ed7i v\u1ecb 4g. C\u00e1c v\u1ecb t\u00e1n nh\u1ecf, luy\u1ec7n vi\u00ean v\u00f3i \u0111\u1ea1i t\u00e1o v\u00e0 sinh kh\u01b0\u01a1ng. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng lOg, ng\u00e0y m\u1ed9t l\u1ea7n h\u00f2a v\u1edbi \u00edt n\u01b0\u1edbc mu\u1ed1i l\u00e0m thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do ph\u1ebf kh\u00ed h\u01b0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed lOg; th\u1ee5c \u0111\u1ecba, t\u1eed uy\u1ec3n, tang b\u1ea1ch b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m, ho\u00e0ng k\u1ef3, m\u1ed7i v\u1ecb 10g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do m\u1ea5t m\u00e1u, thi\u1ebfu m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16g; huy\u1ec1n s\u00e2m, \u0111\u1ecba ho\u00e0ng, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; thi\u00ean m\u00f4n, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; \u0111an s\u00e2m, ph\u1ee5c linh, vi\u1ec5n ch\u00ed, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, b\u00e1 t\u1eed nh\u00e2n, toan t\u00e1o nh\u00e2n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; c\u00e1t c\u00e1nh 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen suy\u1ec5n \u1edf ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; m\u1ea1ch m\u00f4n 16g; sa s\u00e2m b\u1eafc, ng\u01b0u t\u1ea5t, m\u1ed7i v\u1ecb 12g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen ph\u1ebf qu\u1ea3n:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; t\u1ebf t\u00e2n, t\u1eed uy\u1ec3n, kho\u1ea3n \u0111\u00f4ng hoa, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; ma ho\u00e0ng10g; b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf 8g; x\u1ea1 can 6g; g\u1eebng s\u1ed1ng 4g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 nh\u1ed3i m\u00e1u c\u01a1 tim (k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi c\u1ea5p c\u1ee9u c\u1ee7a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, nh\u00e2n s\u00e2m, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; cam th\u1ea3o 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng.<\/li>\nCh\u1eefa suy tim:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 12g; \u0111an s\u00e2m, long c\u1ed1t, m\u1ed7i v\u1ecb 16g; ho\u00e0ng k\u1ef3, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ea1ch m\u00f4n, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, tr\u1ea1ch t\u1ea3, m\u00e3 \u0111\u1ea9, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, h\u1ed5ng hoa, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; \u0111\u00e0o nh\u00e2n 6g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa thi\u1ec3u m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 10g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16 g; ph\u1ee5c linh, ho\u00e0ng k\u1ef3, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy. vi\u1ec5n ch\u00ed, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; b\u1ea1ch tru\u1eadt 8g; qu\u1ebf t\u00e2m, cam th\u1ea3o, tr\u1ea7n b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 6g; g\u1eebng 2g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 tai bi\u1ec3n m\u1ea1ch m\u00e1u n\u00e3o (k\u1ebft h\u1ee3p v\u01a1i c\u1ea5p c\u1ee9u c\u00f9a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; m\u1ea1ch m\u00f4n, long c\u1ed1t, m\u1eabu l\u1ec7, m\u00f4i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ed7i v\u1ecb 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa ch\u00f3ng m\u1eb7t, \u00f9 tai, m\u1ea5t ng\u1ee7, hay qu\u00ean:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; toan t\u00e1o nh\u00e2n, ho\u00e0i s\u01a1n, long nh\u00e3n, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa b\u1ebf kinh:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 40g; b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c 120g; cam th\u1ea3o, ho\u00e0ng k\u1ef3, a giao, b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf, ph\u1ee5c linh, d\u01b0\u01a1ng quy, sa s\u00e2m, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, m\u1ed7i v\u1ecb 40g. T\u00e1n nh\u1ecf, ng\u00e0y u\u1ed1ng 12 \u2013 20g.<\/li>\n<\/ol>\nL\u01b0u \u00fd: T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng th\u00f4ng tin tr\u00ean ch\u1ec9 mang t\u00ednh ch\u1ea5t tham kh\u1ea3o, vi\u1ec7c s\u1eed d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u nh\u01b0 thu\u1ed1c u\u1ed1ng c\u1ea7n c\u00f3 s\u1ef1 t\u01b0 v\u1ea5n tr\u1ef1c ti\u1ebfp c\u1ee7a b\u00e1c s\u0129.<\/em><\/span><\/p>\nNgu\u1ed3n: C\u00e2y thu\u1ed1c v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt l\u00e0m thu\u1ed1c \u1edf Vi\u1ec7t Nam<\/strong><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
Cao t\u1eeb qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng tr\u1ee3 tim, \u0111i\u1ec1u h\u00f2a tu\u1ea7n ho\u00e0n m\u00e1u, k\u00edch th\u00edch h\u00f4 h\u1ea5p, gi\u00e3n m\u1ea1ch ngo\u1ea1i bi\u00ean, t\u0103ng t\u00ednh k\u00edch th\u00edch ph\u1ea3n x\u1ea1, v\u00e0 t\u0103ng ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng ph\u1ea3n x\u1ea1 c\u00f3 \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n v\u1edbi li\u1ec1u th\u1ea5p.<\/p>\n
Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 \u0111\u1ed9c t\u00ednh kh\u00f4ng \u0111\u00e1ng k\u1ec3. Th\u1eed nghi\u1ec7m l\u00e2m s\u00e0ng cho th\u1ea5y ch\u1ebf ph\u1ea9m t\u1eeb h\u1ea1t ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 hi\u1ec7u qu\u1ea3 \u0111i\u1ec1u tr\u1ecb tr\u1ea7m c\u1ea3m \u1edf b\u1ec7nh nh\u00e2n t\u00e2m th\u1ea7n v\u00e0 suy nh\u01b0\u1ee3c, tr\u1ecb l\u1ef5, l\u00e0m t\u0103ng th\u1ecb l\u1ef1c ban \u0111\u00eam, l\u00e0m h\u1ea1 huy\u1ebft \u00e1p do t\u00e1c d\u1ee5ng d\u00e3n m\u1ea1ch v\u00e0 c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ed5. Thu\u1ed1c kh\u00f4ng g\u00e2y t\u00e1c d\u1ee5ng ngo\u00e0i \u00fd mu\u1ed1n.<\/p>\n
Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng b\u1ea3o v\u1ec7 ch\u1ed1ng \u0111\u1ed9c h\u1ea1i gan trong nh\u1eefng th\u1eed nghi\u1ec7m g\u00e2y \u0111\u1ed9c h\u1ea1i t\u1ebf b\u00e0o in vitro v\u1edbi carbon tetraclorid v\u00e0 D. galactosamin.<\/p>\n
Qu\u1ea3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed ch\u1ee9a c\u00e1c lignan c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng l\u00e0m gi\u1ea3m t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng gan trong c\u00e1c tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p vi\u00eam gan virus m\u1ea1n t\u00ednh. Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1ng khu\u1ea9n, b\u1ea3o v\u1ec7 gan, c\u01b0\u1eddng tim v\u00e0 an th\u1ea7n.<\/p>\n
Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f3 v\u1ecb chua ch\u00e1t, t\u00ednh \u1ea5m, v\u00e0o hai kinh ph\u1ebf, th\u1eadn, c\u00f3 t\u00e1c d\u1ee5ng li\u1ec5m ph\u1ebf, ch\u1ec9 ho, s\u00e1p tinh, \u00edch th\u1eadn, thu m\u1ed3 h\u00f4i, sinh t\u00e2n d\u1ecbch.<\/p>\n
Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng tri ph\u1ebf h\u01b0, ho t\u1ee9c ng\u1ef1c, suy\u1ec5n, mi\u1ec7ng.kh\u00f4 kh\u00e1t n\u01b0\u1edbc, m\u1ecfi m\u1ec7t, th\u1eadn h\u01b0, li\u1ec7t d\u01b0\u01a1ng, di tinh, m\u1ed3 h\u00f4i tr\u1ed9m, t\u1ea3 l\u1ef5 l\u00e2u ng\u00e0y, \u0111\u00e1i d\u1ea7m. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng 2 \u2013 4g, ng\u00e0y 3 l\u1ea7n d\u1ea1ng thu\u1ed1c s\u1eafc ho\u1eb7c b\u1ed9t. Th\u01b0\u1eddng ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c v\u1ecb thu\u1ed1c kh\u00e1c.<\/p>\n
Trong y h\u1ecdc c\u1ed5 truy\u1ec1n Trung Qu\u1ed1c, ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed \u0111\u01b0\u1ee3c d\u00f9ng \u0111\u1ec3 h\u1ed3i ph\u1ee5c s\u1ee9c kh\u1ecfe, l\u00e0m thu\u1ed1c b\u1ed5, thu\u1ed1c l\u00e0m s\u0103n, tr\u1ecb l\u1ef5, b\u1ec7nh l\u1eadu, c\u1ea3m l\u1ea1nh, say s\u00f3ng, vi\u00eam ph\u1ebf qu\u1ea3n, hen ph\u1ebf qu\u1ea3n, ph\u1ed1i h\u1ee3p v\u1edbi c\u00e1c d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u kh\u00e1c. Ng\u00e0y u\u1ed1ng 5 \u2013 15g qu\u1ea3 v\u00e0 h\u1ea1t d\u01b0\u1edbi \u0111\u1ea1ng thu\u1ed1c h\u00e3m v\u00f3i n\u01b0\u1edbc n\u00f3ng, thu\u1ed1c s\u1eafc, b\u1ed9t v\u00e0 r\u01b0\u1ee3u thu\u1ed1c.<\/p>\n
Ki\u00eang k\u1ef5:<\/strong><\/p>\n\nKh\u00f4ng d\u00f9ng cho ng\u01b0\u1eddi \u0111ang c\u1ea3m s\u1ed1t cao, \u0111ang l\u00ean s\u1ecfi ho\u1eb7c s\u1ed1t ph\u00e1t ban.<\/li>\n<\/ul>\n<\/span>8\u00a0\u00a0 B\u00e0i thu\u1ed1c c\u00f3 ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed<\/strong><\/span><\/h2>\n\nCh\u1eefa t\u1ef3 th\u1eadn d\u01b0\u01a1ng h\u01b0 \u0111i t\u1ea3:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; ph\u00e1 c\u1ed1 ch\u1ec9 12g; nh\u1ee5c \u0111\u1eadu kh\u1ea5u, ng\u00f4 th\u00f9 du, m\u1ed7i v\u1ecb 4g. C\u00e1c v\u1ecb t\u00e1n nh\u1ecf, luy\u1ec7n vi\u00ean v\u00f3i \u0111\u1ea1i t\u00e1o v\u00e0 sinh kh\u01b0\u01a1ng. M\u1ed7i l\u1ea7n u\u1ed1ng lOg, ng\u00e0y m\u1ed9t l\u1ea7n h\u00f2a v\u1edbi \u00edt n\u01b0\u1edbc mu\u1ed1i l\u00e0m thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do ph\u1ebf kh\u00ed h\u01b0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed lOg; th\u1ee5c \u0111\u1ecba, t\u1eed uy\u1ec3n, tang b\u1ea1ch b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m, ho\u00e0ng k\u1ef3, m\u1ed7i v\u1ecb 10g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa suy nh\u01b0\u1ee3c c\u01a1 th\u1ec3 do m\u1ea5t m\u00e1u, thi\u1ebfu m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16g; huy\u1ec1n s\u00e2m, \u0111\u1ecba ho\u00e0ng, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; thi\u00ean m\u00f4n, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; \u0111an s\u00e2m, ph\u1ee5c linh, vi\u1ec5n ch\u00ed, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, b\u00e1 t\u1eed nh\u00e2n, toan t\u00e1o nh\u00e2n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; c\u00e1t c\u00e1nh 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen suy\u1ec5n \u1edf ng\u01b0\u1eddi gi\u00e0:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 6g; m\u1ea1ch m\u00f4n 16g; sa s\u00e2m b\u1eafc, ng\u01b0u t\u1ea5t, m\u1ed7i v\u1ecb 12g. S\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa hen ph\u1ebf qu\u1ea3n:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; t\u1ebf t\u00e2n, t\u1eed uy\u1ec3n, kho\u1ea3n \u0111\u00f4ng hoa, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; ma ho\u00e0ng10g; b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf 8g; x\u1ea1 can 6g; g\u1eebng s\u1ed1ng 4g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 nh\u1ed3i m\u00e1u c\u01a1 tim (k\u1ebft h\u1ee3p v\u1edbi c\u1ea5p c\u1ee9u c\u1ee7a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed, nh\u00e2n s\u00e2m, m\u1ea1ch m\u00f4n, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; cam th\u1ea3o 6g. S\u1eafc u\u1ed1ng.<\/li>\nCh\u1eefa suy tim:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 12g; \u0111an s\u00e2m, long c\u1ed1t, m\u1ed7i v\u1ecb 16g; ho\u00e0ng k\u1ef3, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ea1ch m\u00f4n, \u0111\u01b0\u01a1ng quy, tr\u1ea1ch t\u1ea3, m\u00e3 \u0111\u1ea9, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, h\u1ed5ng hoa, m\u1ed7i v\u1ecb 8g; \u0111\u00e0o nh\u00e2n 6g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa thi\u1ec3u m\u00e1u:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 10g; \u0111\u1ea3ng s\u00e2m 16 g; ph\u1ee5c linh, ho\u00e0ng k\u1ef3, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c, \u0111\u1ea1i t\u00e1o, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy. vi\u1ec5n ch\u00ed, m\u1ed7i v\u1ecb 10g; b\u1ea1ch tru\u1eadt 8g; qu\u1ebf t\u00e2m, cam th\u1ea3o, tr\u1ea7n b\u00ec, m\u1ed7i v\u1ecb 6g; g\u1eebng 2g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\n\u0110i\u1ec1u tr\u1ecb h\u1ed7 tr\u1ee3 tai bi\u1ec3n m\u1ea1ch m\u00e1u n\u00e3o (k\u1ebft h\u1ee3p v\u01a1i c\u1ea5p c\u1ee9u c\u00f9a y h\u1ecdc hi\u1ec7n \u0111\u1ea1i):<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; m\u1ea1ch m\u00f4n, long c\u1ed1t, m\u1eabu l\u1ec7, m\u00f4i v\u1ecb 12g; nh\u00e2n s\u00e2m, ph\u1ee5 t\u1eed ch\u1ebf, m\u1ed7i v\u1ecb 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa ch\u00f3ng m\u1eb7t, \u00f9 tai, m\u1ea5t ng\u1ee7, hay qu\u00ean:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 8g; toan t\u00e1o nh\u00e2n, ho\u00e0i s\u01a1n, long nh\u00e3n, m\u1ed7i v\u1ecb 12g; \u0111\u01b0\u01a1ng quy 8g. s\u1eafc u\u1ed1ng ng\u00e0y m\u1ed9t thang.<\/li>\nCh\u1eefa b\u1ebf kinh:<\/strong>\u00a0Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed 40g; b\u1ea1ch th\u01b0\u1ee3c 120g; cam th\u1ea3o, ho\u00e0ng k\u1ef3, a giao, b\u00e1n h\u1ea1 ch\u1ebf, ph\u1ee5c linh, d\u01b0\u01a1ng quy, sa s\u00e2m, th\u1ee5c \u0111\u1ecba, m\u1ed7i v\u1ecb 40g. T\u00e1n nh\u1ecf, ng\u00e0y u\u1ed1ng 12 \u2013 20g.<\/li>\n<\/ol>\nL\u01b0u \u00fd: T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng th\u00f4ng tin tr\u00ean ch\u1ec9 mang t\u00ednh ch\u1ea5t tham kh\u1ea3o, vi\u1ec7c s\u1eed d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u nh\u01b0 thu\u1ed1c u\u1ed1ng c\u1ea7n c\u00f3 s\u1ef1 t\u01b0 v\u1ea5n tr\u1ef1c ti\u1ebfp c\u1ee7a b\u00e1c s\u0129.<\/em><\/span><\/p>\nNgu\u1ed3n: C\u00e2y thu\u1ed1c v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt l\u00e0m thu\u1ed1c \u1edf Vi\u1ec7t Nam<\/strong><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
L\u01b0u \u00fd: T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng th\u00f4ng tin tr\u00ean ch\u1ec9 mang t\u00ednh ch\u1ea5t tham kh\u1ea3o, vi\u1ec7c s\u1eed d\u1ee5ng d\u01b0\u1ee3c li\u1ec7u nh\u01b0 thu\u1ed1c u\u1ed1ng c\u1ea7n c\u00f3 s\u1ef1 t\u01b0 v\u1ea5n tr\u1ef1c ti\u1ebfp c\u1ee7a b\u00e1c s\u0129.<\/em><\/span><\/p>\nNgu\u1ed3n: C\u00e2y thu\u1ed1c v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt l\u00e0m thu\u1ed1c \u1edf Vi\u1ec7t Nam<\/strong><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
Ngu\u1ed3n: C\u00e2y thu\u1ed1c v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt l\u00e0m thu\u1ed1c \u1edf Vi\u1ec7t Nam<\/strong><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
Ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 ng\u0169 mai t\u1eed, huy\u1ec1n c\u1eadp, l\u00e0 qu\u1ea3 ch\u00edn ph\u01a1i hay s\u1ea5y kh\u00f4 c\u1ee7a c\u00e2y ng\u0169 v\u1ecb (Schisandra sinensis Baill.), thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed (Schisandraceae). Ngo\u00e0i ra c\u00f2n c\u00f3 nam ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed l\u00e0 qu\u1ea3 c\u1ee7a c\u00e2y n\u1eafm c\u01a1m (Kadsura japonica L.), c\u00f9ng thu\u1ed9c h\u1ecd ng\u0169 v\u1ecb t\u1eed –…<\/p>\n","protected":false},"author":4,"featured_media":7924,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_jetpack_memberships_contains_paid_content":false,"footnotes":""},"categories":[279],"tags":[280,282,294,323],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-content\/uploads\/2021\/04\/ngu-vi-tu.jpg","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_likes_enabled":false,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922"}],"collection":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/4"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=7922"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":7931,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/7922\/revisions\/7931"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/7924"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=7922"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=7922"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/thithunkhoimangden.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=7922"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}