Dược liệu Kon Tum: Lan kim tuyến

Lan kim tuyến còn có các tên khác như: Giải thủy tơ, Lan gấm, Cỏ nhung, Kim cương (Anoectochilus setaceus) là một loài thực vật điển hình của chi cùng tên (Anoectochilus).

Lan kim tuyến là một loại địa lan, được tìm thấy trong Phân họ Orchidoideae, phân tông Goodyerinae với khoảng 35 chi và khoảng hơn 450 loài. Chi Lan gấm là từ tiếng Hy Lạp “Open Lip”, được tạo ra vào năm 1825 bởi Carl Blume trong “Bijdragen Tot de Flora của Nederlandsch Indies”.Loại địa lan này có hoa nhỏ nhưng màu sắc lá và vân lá đa dạng, rất đẹp. Chúng sinh sống trên các triền núi đá vôi, dọc theo khe suối, dưới các tán cây to trong rừng ẩm ở độ cao 500-1.600 mét. Cây ưa độ ẩm cao và ưa bóng râm, kỵ ánh sáng, yêu cầu đất nhiều mùn, tơi xốp, thoáng khí. Cây cao 10–20 cm, thân màu tím, mọng nước, phần cây non có nhiều lông mềm, mang 2-6 lá mọc cách, xòe trên mặt đất. Lá hình trái xoan hoặc hình trứng, gần tròn ở gốc và nhọn ở đầu, dài 3–4 cm và rộng 2–3 cm, trên mỗi chiếc lá có 3-5 sọc gân dọc.Cuống lá dài 2–3 cm, gốc cuống tạo thành bẹ lá ôm lấy thân. Hoa mọc thành từng cụm, với cụm hoa dài 10–15 cm, mang 5-10 hoa màu hồng phủ lông đỏ, dài 2,5 cm với cánh môi dài 1,5 cm mang 6-8 ria mỗi bên, đầu môi chẻ thành 2 thùy thuôn đầu tròn. Bầu dài 13 mm, có lông thưa. Cây ra hoa vào tháng 10-12 và mùa quả chín vào tháng 12 tới tháng 3 năm sau. Có thể sinh sản vô tính chủ yếu bằng chồi và thân rễ. – Wikipedia

1. Lan kim tuyến là gì?

Lan kim tuyến là một loại thảo dược quý hiếm của núi rừng Tây Bắc, có giá trị kinh tế cao bởi vì nó có nhiều tác dụng quý đối với sức khỏe. Vậy lan kim tuyến là gì? Tác dụng và cách dùng chữa bệnh sao cho hiệu quả. Tất cả những điều đấy sẽ được Huệ Tâm giải đáp ngay trong bài viết này.

1.1 Mô tả lan kim tuyến

Cây lan kim tuyến hay còn được gọi là lan gấm, cỏ nhung, nam trùng thảo, giải thủy cơ hay cây kim cương. Là một loại dược liệu vô cùng quý hiếm, là vị thuốc được người dân Trung Hoa tôn vinh. Cũng chính vì sự quý hiếm này nên giá trị kinh tế của nó rất cao tại thị trường Việt Nam nói riêng cũng như các nước khác nói chung.

Cũng chính vì nó có quá nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe con người mà nó được khai thác nhiều, thậm chí quá mức quy định khiến nó có nguy cơ tuyệt chủng.

Ngày nay, cây lan gấm đã được ghi tên vào sách đỏ của Việt Nam, để chúng được bảo tồn trong tự nhiên.

1.2 Đặc điểm của cây lan kim tuyến

Cây lan kim tuyến là một trong những loài hoa kiều diễm nhất trong thế giới loài hoa. Bởi nó mang trong mình vẻ đẹp kì lạ và hoang dã tự nhiên. Lan kim cương thường mọc ở những nơi ẩm ướt và phân bố rải rác trong rừng sâu. Mặt phía trên lá lan gấm có màu tím nhung, gân lá hiện lên rất rõ, lá tuy dày nhưng rất mượt, óng ánh như kim tuyến, mặt dưới màu hồng phớt. Thân cây lan gấm không mọc liền nhau chia thành từng đốt. Lan kim tuyến chỉ mọc ở những vùng đất tơi xốp và tốt. Là loài cây ưa ẩm nên nó thường mọc ở những nơi không có ánh nắng trực tiếp nên chỉ phân bố trong những mạn rừng sâu.

1.3 Khu vực phân bố

Loài lan này chỉ tìm thấy ở nơi rừng sâu và cao rất hiếm khi bắt gặp chúng sinh trưởng ở bìa rừng, đặc biệt chúng không thể phát triển ở nơi đồng bằng châu thổ.

Lan gấm là loài cây ưa bóng mát và nơi có độ ẩm cao nên chúng thường phân bố ở các vùng núi Tây Bắc như Lai Châu, Cao Bằng, Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang, Kon Plông.

Vì là loại thảo dược hiếm nên lan gấm sinh trưởng với mật độ rất thấp, nếu bạn tìm thấy lan kim tuyến khi đi rừng đó chính là cái duyên của bạn

hình ảnh cây lan kim tuyến

1.4 Thu hái và chế biến

Lan kim tuyến được thu hái quanh năm, khi thu hái người dân chỉ hái thân và lá chứ không thu hoạch rễ, điều này sẽ giúp cho lan tiếp tục sinh trưởng và phát triển thành cây lan mới. Sau khi thu hái, người ta rửa sạch và phơi khô lan gấm để làm thuốc chữa bệnh.

1.5 Thành phần hóa học

Các nghiên cứu khoa học cho thấy trong lan kim cương có chứa beta-D-glucopyranosy, palmitic acid, succinic acid, stearic acid, cùng rất nhiều các acid amin và các hoạt chất quý giá khác.

Các acid amin có lợi ích to lớn có trong cây lan kim tuyến có khả năng ngăn ngừa và điều trị các khối u ác tính như ung thư.

2. Công dụng của lan kim tuyến

Theo sách cổ Đông y Trung Quốc ghi chép lại, lan gấm là dược liệu chính trong các bài thuốc cổ của đồng bào thiểu số Tây Bắc. Lan kim tuyên có vị ngọt, tính mát, hơi chát có công dụng hỗ trợ và điều trị một số bệnh như:

  • Lan kim tuyến hỗ trợ và điều trị lao phổi, ho do phế nhiệt rất hiệu quả
  • Lan kim tuyến có tác dụng giúp điều trị đau nhức xương khớp, phong tê thấp, chấn thương
  • Lan gấm giúp điều trị dạ dày, viêm gan, tiểu đường rất hiệu quả
  • Lan kim cương có tác dụng chữa suy nhược thần kinh, giúp tăng cường sức khỏe, tăng cường sức đề kháng, hệ miễn dịch
  • Lan kim tuyến còn có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, tạo giấc ngủ ngon
  • Lan kim cương có công dụng giúp giải stress do áp lực, bồi dưỡng sức khỏe, giúp ăn ngon ngủ tốt, điều hòa khí huyết
  • Đặc biệt, Lan Kim Tuyến còn điều trị ung thư rất hiệu quả

2.1 Các bài thuốc chữa bệnh của lan kim tuyến

Nhờ những dược chất quý hiếm chứa trong mình mà cây lan gấm được mệnh danh là “ vua thảo dược “ với vô vàn những tác dụng chữa bệnh hiệu quả:

Lan kim tuyến có tác dụng hỗ trợ và điều trị ung thư hiệu quả

Các nghiên cứu của các thầy thuốc Đông y cho biết rằng, việc kết hợp lan kim cương chung với cây xạ đen sẽ mang lại hiệu quả điều trị bệnh Ung thư rất tốt. những dược chất trong lan kim tuyến và xạ đen sẽ giúp ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào Ung thư ác tính, làm giảm đau và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Hãy dùng Cây lan gấm tươi 25g và cây xa đen 35g đun nước uống hàng ngày. Duy trì liên tục sẽ thấy bệnh tình thuyên giảm.

Điều trị bệnh gan bằng cây lan kim cương

Các tinh chất có trong lan kim tuyến bồi dưỡng cơ thể theo cơ chế tăng cường sự hoạt động của hệ miễn dịch, phục hồi các tổn thương do các bệnh lý gây ra. Các bệnh viêm gan, xơ gan, men gan cao… nên sử dụng lan kim tuyến để điều trị những căn bệnh này hiệu quả. Ngoài ra, các bệnh như gan nhiễm mỡ hoặc máu nhiễm mỡ cũng chuyển biến rất tốt khi sử dụng thảo dược này.

Hãy dùng Lan tươi 25g, cà gai leo 35g sắc nước uống mỗi ngày

Cây lan kim cương có tác dụng rất tốt đối với bệnh tiểu đường

Trong y học cổ truyền, cây Lan kim tuyến có tính mát, bồi bổ khí huyết, giúp ổn định lượng đường trong máu, có công dụng tốt cho những người bị tiểu đường.

Hãy dùng Lan gấm tươi 25g hãm nước uống sau mỗi bữa ăn 15 phút.

Điều trị chứng mất ngủ bằng cây lan gấm

Bạn có biết Cây lan kim tuyến ngoài những tác dụng nói trên, nó còn có tác dụng bổ máu, giúp giảm stress, tắng cường sức khỏe, lưu thông khí huyết. Đặc biệt là thảo dược chữa mất ngủ vô cùng hiệu quả. Bạn chỉ cần lấy Lan kim tuyến tươi 25g, hoài sơn khô 15g, tâm sen 8g hãm nước uống hàng ngày.

Điều trị suy nhược cơ thể, kém ăn bằng lan gấm

Hãy dùng Lan gấm 25g, hoài sơn khô, mạch môn khô mỗi loại dùng 15g sắc nước uống hàng ngày.

Lưu ý: Cây lan gấm có thể dùng cả cây tươi hoặc khô sắc uống đều được. Cách dùng trong ngày khoảng 20g tươi hoặc 5g khô. Dùng ngoài da: Cả cây tươi giã nát đắp chỗ vết thương sưng đau.

2.2 Cách sử dụng lan kim tuyến

– Lấy khoảng 25 – 40gram lan kim tuyến khô, rửa qua bằng nước sạch

– Đun sôi với 1 lít nước, sắc cạn còn 500ml nước rồi sử dụng làm thức uống hằng ngày

Các ngâm rượu

Cây lan kim tuyến, bên cạnh việc sắc uống để điều trị bệnh, người ta còn dùng lan kim tuyến ngâm rượu để bồi bổ cơ thể, cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch và đem lại nguồn sinh lực dồi dào cho nam giới.

Chỉ cần dùng 1kg lan kim tuyến tươi ( nếu dùng cây khô thì 500g) cùng với 3 lít rượu. Lan gấm đem rửa sạch để loại bỏ tạp chất, sau đó dùng quạt thổi khô nước và ngâm lan với 3 lít rượu đã chuẩn bị trước đó. Ngâm trong vòng 3 tháng là có thể sử dụng được với liều dùng mỗi ngày dùng 1 chung rượu thuốc nhỏ.

Lan gấm có thể sử dụng theo cách đun sắc hoặc hãm trà để uống đều được. Huệ Tâm chia sẻ với bạn 2 cách dùng thông thường hàng ngày đơn gian nhất có thể.

Cách pha trà:

Dùng 10g lan gấm khô cho vào 150ml nước sôi để tráng trà qua 1 lượt nước. Sau đó cho nước sôi vào ấm pha trà để khoảng 10 phút cho dược chất trong lan kim tuyến ra hết là có thể dùng được.

Cách nấu trà:

Nếu bạn không có thói quen uống trà vào mỗi buổi sáng thì có thể làm theo cách nấu nước uống thay nước lọc mỗi ngày. Dufg 80g lan kim cương khô nấu với 1,5 lít nước để uống trong ngày

2.3 Đối tượng sử dụng lan kim tuyến

  • Bệnh nhân ung thư
  • Bệnh nhân lao phổi, ho
  • Người đau nhức xương khớp, phong tê thấp
  • Bệnh nhân viêm gan, tiểu đường, dạ dày
  • Người khó ngủ
  • Người bình thường nên sử dụng để tăng cường, bồi bổ cơ thể
  • Tìm hiểu thêm về Nấm Lim Xanh, Sâm Ngọc Linh cũng có tác dụng điều trị ung thư tương tự

Lưu ý: Tất cả những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, việc sử dụng dược liệu như thuốc uống cần có sự tư vấn trực tiếp của bác sĩ.