Những ngày giáp Tết nguyên đán Nhâm Dần 2022, chị em phụ nữ HTX Dục Nông (xã Đăk Dục, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum) đang hối hả chạy đua với thời gian để sản xuất đặc sản thịt heo gác bếp phục vụ cho thị trường Tết.
Nguồn gốc thịt heo gác bếp
HTX Dục Nông chạy đua với thời gian để làm những mẻ thịt heo gác bếp phục vụ thị trường Tết. Ảnh: H.L
Lý giải về nguồn gốc ra đời của thịt heo gác bếp, chị Y Chon, thành viên của HTX Dục Nông cho biết, trong các dịp Tết, lễ hội của buôn làng phải mổ nhiều trâu, bò và lợn để cúng tế và thiết đãi dân làng nên không thể dùng hết thịt trong một vài ngày.
“Do vậy, bà con đã nghĩ ra cách hong lên gác bếp để hấp thụ lượng nhiệt từ bếp lửa, làn khói bếp sẽ chống lại sự xâm nhập của các loại vi khuẩn gây hại, giữ cho thịt thơm ngon. Tiếng lành vang xa, thịt heo gác bếp vượt ra khỏi phạm vi các huyện vùng cao để xuôi về đồng bằng và thành phố, trở thành món ăn được nhiều người ưa thích”, chị Y Chon giải thích.
HTX Dục Nông được thành lập khoảng năm 2019, tuy nhiên, vào từ năm 2017, họ đã bắt đầu làm thịt heo gác bếp để buôn bán.
Món thịt sau khi được ướp gia vị sẽ đưa lên bếp củi để hong nhiều tiếng đồng hồ. Ảnh: H.L
Theo chị Y Chon, thịt heo để làm món gác bếp phải là thịt chắc, thớ dọc, tươi và ngon và HTX thường dùng loại thịt lợn của người địa phương.
Thịt lợn sẽ được lọc toàn bộ mỡ, sau đó chần qua với nước sôi để khử bớt mùi hôi, tanh. Tiếp theo, thịt sẽ được tẩm với các gia vị như muối, bột, ngọt, tiêu rừng, ớt và ướp trong vòng 4 tiếng đồng hồ.
“Đến phần hong thịt. Đây là phần quyết định thành bại của một mẻ nguyên liệu. Mẻ thịt sau khi ướp xong sẽ đưa lên bếp củi để hong. Củi để hong nhất định phải là củi bời lời bởi đây là loại bắt lửa tốt và cho đều lửa khiến thịt thơm, ngon hơn”, chị Y Chon tiết lộ bí kíp hong thịt.
Một mẻ thịt heo gác bếp đạt tiêu chuẩn là khi xé miếng thịt ra, từng thớ thịt vẫn hồng tươi, có độ ngọt, dai ngon kèm theo chút cay nồng. Đặc biệt, thịt heo gác bếp được ăn với muối chấm “đặc biệt”. Muối được làm từ các nguyên liệu chính như tiêu rừng, chanh, sả…Tất cả hòa quyện với nhau khiến món thịt trở nên ngon hơn.
Mẻ thịt thành phẩm. Ảnh: H.L
Thịt heo gác bếp cháy hàng dịp Tết
Khoảng thời gian giáp Tết, lượng thịt heo gác bếp mà HTX Dục Nông sản xuất ra gấp 3, gấp 4 lần ngày thường, trung bình khoảng 30 kg thịt khô mỗi ngày. Mỗi kg thịt heo gác bếp hiện nay có giá khoảng 500.000 đồng.
Các sản phẩm được hút chân không, có tem nhãn, hạn sử dụng, có mã QR để truy xuất nguồn gốc nên tạo niềm tin cho khách hàng.
Nhờ thế, ngoài các đơn hàng lẻ trong tỉnh, sản phẩm này hiện đã nhiều tỉnh thành lớn ở Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Đà Nẵng… đặt mua.
“Quãng thời gian gần Tết, chị em chúng tôi phải làm hết công suất. Ngày nào khách cũng gọi điện đặt rất nhiều, lượng đơn tăng mạnh nên chị em chúng tôi phải thức khuya làm đến rạng sáng hôm sau để kịp thời đóng hàng giao cho họ. Dự là trong dịp Tết này, HTX của chúng tôi phải tiêu thụ được hơn 3 tấn thịt”, chị Y Chon nói.
Thịt heo gác bếp của HTX Dục Nông đắt hàng trong dịp Tết năm nay. Ảnh: H.L
Hiện, sản phẩm thịt heo gác bếp đã được UBND tỉnh Kon Tum công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh. Ngoài ra, sản phẩm này cũng đã xuất hiện ở các hội chợ, chương trình tiếp xúc thương mại, lễ hội trên cả nước và chiếm được sự tin tưởng của người tiêu dùng.
Bên cạnh thịt heo gác bếp, HTX xã Dục Nông còn làm các sản phẩm khác để phục vụ trong dịp Tết như rượu cần men lá, nếp cẩm, măng khô. Sau khi trừ các chi phí, HTX lãi hơn 200 triệu đồng trong vụ Tết này.
